B I A Ł Y S T O K

B I A Ł Y S T O K

Elewacja kamienicy pięcioosiowa utrzymana w tonacji kolorystycznej ugrowo-piaskowej.
Na wysokości I i II piętra wnęki płycinowe rozdzielone gładkimi lizenami, okna w jasnych
obramieniach z uszakami. Oś środkowa z balkonami, w bocznych cztery prostokątne
wielobarwne mozaiki rozmieszczone na osiach pomiędzy oknami I i II piętra. Mozaiki ułożone w przeważającej części z regularnych kwadratowych płytek, obrazują biesiadujące przy nakrytych stołach osoby, na tle dwubarwnego kostkowego tła ułożonego w szachownicę. Scenki obwiedzione czarną ceramiczną ramką. XXXXX Krzysztof i Aleksandra Wiesiołowscy byli bezdzietni. Po ich bezpotomnej śmierci (Krzysztof zmarł w 16 kwietnia 1637 r., Aleksandra w 1645 r.) dobra białostockie przeszły na własność Korony Polskiej i jako królewszczyzna włączone do starostwa tykocińskiego. W 1659 roku przydzielono je Stefanowi Czarnieckiemu, za zasługi oddane Rzeczpospolitej, ten zaś przekazał je swej córce Katarzynie Aleksandrze, zamężnej Branickiej. Jednak ani Aleksandra z Czarnieckich, ani jej mąż Jan Klemens Branicki, marszałek nadworny, nie zamieszkali w Białymstoku. Dobra przeszły na własność ich syna Stefana Mikołaja, który jako pierwszy z rodu Branickich osiadł na tu na stałe.
Dla Białegostoku oznaczało to nowy etap rozwoju. W 1692 roku, dzięki staraniom Stefana Mikołaja Branickiego, Białystok otrzymał prawa miejskie. Miasto zostało ulokowane na ziemiach, które dziedzic wymienił wówczas z plebanem. Leżały one wokół nieforemnego, trójkątnego rynku, na którym znajdował się plac targowy. Ponadto Stefan Mikołaj Branicki nadał Żydom, którzy osiedlali się w Białymstoku, obszar położony przy Gościńcu Suraskim. Powstała tam dzielnica żydowska - tzw. Chanajki.
Po pożarze, który zniszczył w 1753 roku zabudowę dużej części starego miasta, uregulowano siatkę ulic. W centrum, na Rynku, zbudowano ratusz, który jednak nie był siedzibą władz miejskich (budowla była własnością dworską) lecz mieścił kramy handlowe. Przy Rynku stanął ufundowany także przez hetmana Branickiego klasztor Sióstr Miłosierdzia obok którego urządzono ogród, sąsiadujący ze starym cmentarzem grzebalnym. Na nieodległych od miasta wzgórzach wzniesiono dwie kaplice: św. Marii Magdaleny i św. Rocha.
Dzięki mecenatowi Branickich Białystok przekształcił się we wspaniałą rezydencję magnacką. Rozległy zespół pałacowy i związane z nim miasto, łączyły się w jednorodny zespół doliną rzeki Białej. Usytuowane w eksponowanych widokowo miejscach podmiejskie pałacyki i wille (Wysoki Stok, Bażantarnia, Kaskada) i kaplice (św. Rocha i Marii Magdaleny) wraz z kompleksami zieleni ogrodów, tworzyły jednorodną, niemalże teatralną kompozycję przestrzenną.

dodane na fotoforum:

abi11

abi11 2009-08-31

KLASYCYSTYCZNA ARCHITEKTURA BIAŁEGOSTOKU

Architektura Białegostoku 1 połowy XIX wieku obrazuje proces przekształcania magnackiej rezydencji w nowy ośrodek władzy administracyjnej. Prusacy, a później Rosjanie, kontynuowali rozbudowę Nowego Miasta, lokowanego przez Jana Klemensa Branickiego. Obecna ulica Warszawska (wówczas Stare Bojary) wytyczona w latach 40-tych XVIII wieku, stała się wówczas "pryncypalną" ulicą miasta. Stanęły tu budynki w "nowoczesnym stylu", czyli klasycystyczne. Należał do nich nowy gmach magistratu na rogu ul. Warszawskiej i Pałacowej, dom gubernatora, budynek białostockiego gimnazjum, kamienice bogatych mieszczan. W 1829 r. swój pierwszy murowany kościół wznieśli ewangelicy (przy ul. Warszawskiej, w miejscu obecnego kościoła p.w. św. Wojciecha). W latach 1843-1846 zbudowano cerkiew prawosławną p.w. św. Mikołaja ( przy ul. Lipowej, gdzie wcześniej stała stara cerkiew unicka). Do czasów obecnych zachowało się niewiele budynków będących świadkami tego okresu hist...

dodaj komentarz

kolejne >