(0)
Zegar słoneczny (gnomon) to najstarszy zegar, znany od starożytności. Zegar wskazuje kierunek z jakiego świeci słońce, i jest wyskalowany w godzinach. Wyjątkiem są zegary przenośne (kieszonkowe) mierzące wysokość słońca nad horyzontem.
Wskazówka stacjonarnego zegara słonecznego jest wymierzona w Gwiazdę Polarną (a ściślej w biegun północny nieba), dlatego pod różnymi szerokościami geograficznymi tworzy różny kąt w stosunku do poziomu. Dzięki temu zegar wskazuje dokładny czas niezależnie od pory roku, ale oczywiscie tylko od wschodu do zachodu. Odległości kątowe pomiędzy godzinami na tarczy zegara nie są jednakowe, aczkolwiek godzina 12 skierowana jest na północ, a godziny 6 i 18 odpowiednio na zachód i wschód. Położenie godzin pośrednich wyznacza się odmierzając kąty przyjmując jako oś wskazówkę, a nie jak w tradycyjnym zegarze oś pionową (stąd drobne różnice).
Zegar słoneczny wskazuje czas słoneczny, ale jest możliwe odpowiednie wyskalowanie tarczy tak, by wskazywał czas urzędowy.
Zegar słoneczny rozpowszechnił się w latach 604-606 po wydaniu przez papieża Sabinianusa nakazu umieszczania zegarów słonecznych na każdym kościele. W Polsce za najstarsze uważane są dwie tarcze zegarów słonecznych umieszczone na skarpie kościoła w Stróżyskach./zgapa/
dodane na fotoforum:
