(0)
Pierwotnie drewniany, najprawdopodobniej spalony przez Tatarów w 1241 roku - następnie wzmiankowany w 1326 roku. Obecny został wzniesiony w I poł. XV wieku przez Dorotę z Tarnowa, wdowę po Marcinie z Rytwian, wojewodzie łęczyckim - konsekrowany w 1342 roku. Gotycki, murowany z kamienia i cegły (otynkowany z wyjątkiem ciosowej kaplicy), przekształcony w I poł. XVII wieku (ok.1610 roku dostawiono wieżę, a w latach 1613 - 1618 Kaplicę Matki Boskiej Różańcowej tzw. Kaplicę Tęczyńskich, około 1625 roku zostało przebudowane wnętrze wraz z założeniem nowych sklepień i podziałów). W czasie "potopu" wojska księcia siedmiogrodzkiego Jerzego Rakoczego zajęły Staszów i kwaterowały m.in. w kościele, dokonując jego dewastacji. Po odnowieniu nastąpiła ponowna konsekracja w 1664 roku. W 1783 roku pożar zniszczył częściowo świątynię. Kolejne jej odnowienia nastąpiły w 1829, 1855, 1907.
Kościół otoczony jest starym murem z bramą - dzwonnicą od zachodu. Ponieważ w swej zasadniczej konstrukcji zgubione zostały elementy gotyku i piętno wywarły elementy późniejszych stylów, nie stanowi zabytku najwyższej klasy. Natomiast sama olbrzymia nagrobna kaplica Tęczyńskich jest najwartościowszym zabytkiem miasta, zaliczonym do pierwszej klasy, reprezentując ze zbliżoną do siebie Kaplicą Myszkowskich przy Kościele Dominikanów w Krakowie - umiarkowany nurt manieryzmu zwany krakowsko - pińczowskim. Jest to już okres późnego baroku. W swej przestrzennej formie kaplica staszowska jest bardziej interesująca od Kaplicy Myszkowskich. Manierystycznie deformując układ Kaplicy Zygmuntowskiej na Wawelu przez rozciągnięcie go w górę, kaplica zbudowana jest na rzucie kwadratu, wysoka nakryta kopułą (na zdjęciu) - latarnią, na bębnie zewnątrz ośmiobocznym, wewnątrz kolistym, wspartym na pendentywach. Z zewnątrz kaplica przypomina wieżę. Wrażenie znacznej wysokości potęguje lekkie pochylenie ścian w całości pokrytych drobną rustyką (boniowaniem) - taką jaka zdobiła pałac w Księżu Wielkim.
Dzwonnica została wybudowana w 1825 roku na osi fasady kościoła, reprezentuje styl klasyczny, w przyziemiu posiada bramę arkadową, w drugiej kondygnacji trzy smukłe arkady, a wyżej trzy koliste otwory. Zwieńcza ją trójkątny przyczółek. Dzwon odlany został w Krakowie (1862 rok) przez Jerzego Bagińskiego.
Jest to kościół jednonawowy z węższym i niższym prezbiterium, na którego sklepieniu zachowała się ciekawa, późnorenesansowa dekoracja stiukowa. Centralne miejsce prezbiterium zajmuje późnobarokowy ołtarz (ok. 1770 - 80) z obrazem "Ukrzyżowanie" i rzeźbami. Wystrój kościoła uzupełniają dwa rokokowe (ustawione skośnie) ołtarze boczne. W lewym znajduje się obraz św. Jacka w srebrnej sukience, a w prawym stary ołtarz renesansowy (przemalowany) Anny Samotrzeć oraz rokokowa ambona z rzeźbami ewangelistów na korpusie oraz Chrystusa na baldachimie. Uwagę zwrócić należy również na interesujące w formie i treści staropolskie epitafia.
Kaplica Tęczyńskich zaliczona jest do zabytków I klasy.
dodane na fotoforum:
