Ślimak winniczek
Ślimak winniczek
Helix pomatia may 2008 cropped.jpg
Systematyka
Domena eukarionty
Królestwo zwierzęta
Typ mięczaki
Gromada ślimaki
Rząd trzonkooczne
Rodzina ślimakowate
Rodzaj Helix
Gatunek ślimak winniczek
Nazwa systematyczna
Helix pomatia
L., 1758
Zasięg występowania
Helix-pomatia Presence in European countries.png

Kraje Europy, w których stwierdzono występowanie gatunku
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Ślimak winniczek (Helix pomatia) – lądowy ślimak płucodyszny z rodziny ślimakowatych. Występuje w Europie południowo-wschodniej i centralnej. W Polsce pospolity niemal na całym niżu oraz pogórzu, w górach rzadszy, dochodzi tylko do regla dolnego. Zamieszkuje obszary o dużej wilgotności, lasy, parki, ogrody. Żywi się świeżymi liśćmi, stąd często uważany za szkodnika ogrodów. Zimuje w ściółce, ukryty pod roślinnością.

Pierwotny zasięg występowania tego ślimaka w naszym kraju obejmował prawdopodobnie jedynie południową Polskę (Małopolska, Górny Śląsk, Rzeszowszczyzna). Na pozostałe tereny został przeniesiony przez człowieka. Najbardziej przyczynili się do tego zakonnicy (m.in. Cystersi), którzy począwszy od średniowiecza hodowali winniczka w ogrodach i parkach przyklasztornych. Używali oni mięsa tego ślimaka jako uzupełnienia ubogiej w białko diety, stosowanej podczas długotrwałych postów – według ówczesnych poglądów ślimak nie był zwierzęciem, więc jego ciała nie uznawano za mięso.

Winniczek to największy lądowy ślimak w Polsce, średnica muszli przeciętnie ok. 5 cm. Bywa eksportowany z Polski do Francji, gdzie uważany jest za przysmak. W niektórych rejonach Polski, z powodu nadmiernego eksportu, stał się gatunkiem rzadkim. W Rozporządzeniu Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 6 stycznia 1995 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt zezwolono na zbiór osobników o średnicy muszli powyżej 30 mm, w okresie od 1 do 31 maja, na obszarach, corocznie wyznaczanych przez wojewodę.

Przez zarobkowych zbieraczy winniczek bywa mylony z również ginącym ślimakiem żółtawym.

dodane na fotoforum:

• Świętokrzyskie