Sandomierz

Sandomierz

Z wierzchu – Rynek….
Ulicą Opatowską dochodzimy prosto do Rynku. Sandomierz ucierpiał podczas najazdu Litwinów w 1349 roku, miasto w znacznej części było spalone. Podczas odbudowy wytyczono nową zabudowę placu. Jego dzisiejszy wygląd w sporej części zachowuje ówczesne plany. Rynek obecnie otacza 30 kamienic. Można podziwiać - odrestaurowane budynki, fasady domów i zadbane uliczki robią naprawdę przyjemne wrażenie.
W centrum rynku najokazalej prezentuje się oczywiście Ratusz. Zadbany i odrestaurowany. Tutaj oczywiście odbywały się wszelkie obrady, wybory urzędników, tu zapadały miejskie decyzje i obradowały sądy. Dzisiaj są tutaj sale rady Miasta, Urząd Stanu Cywilnego i siedziba Sandomierskiego Stowarzyszenia Kulturalnego. Mieści się tutaj również historyczny dział Muzeum Okręgowego (czynne:wtorek - niedziela w godz. 9.00 - 16.00, w poniedziałek nieczynne, ceny biletów: 4 zł i 3 zł ulgowy). Stała ekspozycja „Dzieje Sandomierza” pozwala dość przystępnie przybliżyć historię miasta. Atrakcją samą w sobie są w niej, tzw. szachy sandomierskie, pochodzące z okresu między XII a pierwszą połową XIII wieku. Odkryto je w 1962 roku na Wzgórzu Świętojakubskim, podczas przeprowadzanych tam prac wykopaliskowych. Było to rewelacyjne znalezisko. Unikat. Prawie cały komplet szachów znajdował się w jednej ze zwyczajnych, ubogich chat-ziemianek, jakie odkrywano. Znaleziono pełny zestaw pionów dla jednego gracza i pozbawiony trzech, dla drugiego. Czy miejsce znaleziska sugerowałoby, że grywali w szachy ludzie biedni? Raczej nie. Mogło raczej w nie grać duchowieństwo i ludzie światli, zamożni. Szachy sandomierskie są w pełni robotą ręczną, i niezbyt wyrafinowaną. To raczej proste figury, wykonane dość powierzchownie, nie posiadają kunsztownych zdobień – mają wysokość ok. 2,5 cm, wszystkie są koloru kości – nie ma klasycznego podziału na barwy biało-czarne. Jedna z hipotez wskazuje, że jeden zestaw od drugiego różni się miejscem żłobień i ilością nacięć. Inna hipoteza dopowiada, że podział można utworzyć również na podstawie stopnia wyszlifowania i obrobienia figurek. Rozmaite są też podejrzenia co do tego, skąd pochodzą owe szachy. Zdaniem niektórych specjalistów wzór szachów jest pochodzenia arabskiego, choć materiał (róg jelenia) i sposób „zdobienia” wskazywałyby na tutejsze pochodzenie. Inne hipotezy głoszą, że szachy przywiózł powracający z wyprawy krzyżowej rycerz (książę sandomierski - Henryk w 1154 r. uczestniczył w wyprawie do Palestyny). Mogło być też tak, że mieszkańcy jakimś sposobem „przechwycili” szachy od kogoś z miasta lub duchowieństwa, które grało w nie na tyle namiętnie, że na początku XIII wieku musiały się ukazać specjalny kościelny ukaz zabraniający gry.
Ale wróćmy do Ratusza.
Jego część południowa to budowla z połowy XIV wieku (kiedyś zwieńczona była ona wieżą, którą zburzono rozbudowując budowlę), na jej ścianie znajduje się herb miasta i zegar słoneczny. Z XVI wieku pochodzi ładna attyka, jej poszczególne rogi wieńczą rzeźby głów mające symbolizować różne społeczne stany. W XVII wieku dobudowano po północnej stronie ratusza wieżę, na której w XVIII wieku zawisł kowalskiej roboty zegar.
Na wschodniej ścianie Ratusza jest płyta upamiętniająca miejsca straceń, których dokonywano tutaj podczas drugiej wojny światowej.
Każda z okalających rynek kamienic posiadała własne piwnice, podziemne przejścia, składy towarowe i spiżarnie, było by dziwne, gdyby współcześnie ich nie wykorzystano

dodane na fotoforum: