(0)
Opis obiektu
Ceglana wieża gotycka, zbudowana na planie kwadratu. Do miasta wiedzie ostrołukowy otwór przejezdny. Od strony północnej zachowała sie prowadnica, po której opuszczano kratę bramy. Po tej stronie także ceglane ściany boczne dawnego przedbramia. W licu muru na zewnątrz i wewnątrz widoczne liczne otwory maculcowe. Budynek posiada kilkanaście okienek strzelniczych. Brama zwieńczona jest dobudowaną w XVI w renesansową attyką - arkadową ścianą z grzebieniem w formie "jaskółczych ogonów", oddzielonych ażurową ceglana kratką. Cała wieża liczy 33 metry wysokości. Na szczycie urządzony jest taras widokowy, z którego można oglądać przepiekną panoramę Starego Miasta, okolic, Gór Pieprzowych. Przy dobrej pogodzie uważny turysta dostrzeże zabudowania Tarnobrzega (oddalonego o kilkanaście kilometrów) , Stalowej Woli (30 km), a nawet wieżę przekaźnikową na Świętym Krzyżu (100km!). Na taras wiodą drewniane schody.
Historia
Po najeździe litewskim i zniszczeniu miasta w II połowie XIV wieku Sandomierz został odbudowany przez króla Kazimierza Wielkiego i otoczony potężnymi murami obronnymi. W murach znajdowały się cztery wiodące do miasta bramy: Krakowska, Lubelska, Zawichojska i Opatowska (zachowała się tylko ta ostatnia) oraz dwie furty: Zamiejska i Dominikańska (zachowana). Obecna forma Bramy Opatowskiej została osiagnięta w trakcie kilku etapów budowlanych. Pierwotnie była ona dużo niższa - do wysokości widocznego fryzu z układanej na kant cegły. Jeszcze w XIV wieku brama została podwyższona. Brama codziennie wieczorem zamykana była żelazną kratą, spuszczaną po specjalnej prowadnicy, widocznej do dzisiaj po północnej stronie budynku. Wieża bramna dostepna była tylko dla załogi obrońców miasta, wejście prowadziło wyłącznie z murów obronnych. Dwa takie, zamurowane obecnie, przejścia widoczne są na drugiej kondygnacji wewnątrz wieży. W XVI w brama została zwieńczona renesansową attyką i przykryta dachem pogrążonym, którego ślady widoczne są do dzisiaj na najwyższej kondygnacji budynku. W 1840 roku przeprowadzono remont bramy, używając do tego gotyckiej cegły z rozberanych części murów obronnych. Podczas kolejnego remontu, latach 1925-26, założono na poziomie grzebienia attyki żelbetowy strop, stanowiący taras widokowy, oraz wykonano drewniane schody (1928).
Ciekawostki
Renesansowa attyka na Bramie Opatowskiej została ufundowana przez mieszczanina sandomierskiego, znakomitego lekarza Stanisława Bartolona. Znany był on daleko poza granicami miasta z ogromnej wiedzy medycznej i wielkiego kunsztu w swoim zawodzie. Świadczy o tym chociażby odnoszące się do niego popularne powiedzenie określające osoby nieuleczalnie chore: "Już mu i sendomirski doktór nie pomoże". B
dodane na fotoforum:
