Sandomierz to piękne miasto, położone podobnie jak stolica Italii na 7 wzgórzach, dlatego zwane jest \\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\"małym Rzymem\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\". Na jednym z nich (choć nie na najwyższym), pośród wąwozów nad Wisłą stoi zamek królewski o historii sięgającej czasów Kazimierza Wielkiego. Niestety z okresu świetności z I poł. XVII wieku zachowała się tylko niewielka część w postaci jednego skrzydła mieszkalnego. Kiedyś było to skrzydło zachodnie czworobocznej warowni z wjazdem od północy, połączonej z miastem drewnianym mostem.
Tajemniczy mur
Prace archeologiczne doprowadziły do odkrycia pod dziedzińcem zamkowym fragmentów zagadkowego muru z ciosów romańskich. Może to oznaczać, że we wczesnośredniowiecznym grodzie sandomierskim istniejącym w miejscu zamku a zniszczonym przez Tatarów w XIII wieku, istniała jakaś murowana budowla. Mogła to być siedziba książęca, bowiem od 1139 r. Sandomierz był stolicą księstwa dzielnicowego albo kościół grodowy pw. św. Mikołaja.

Zamek najlepiej prezentuje się od południa i zachodu, skąd widać całe wzgórze z masywnym, wysokim budynkiem, częściowo nieotynkownym, wspartym szkarpami i flankowanym dwiema wieżami. Od północy nie wygląda już tak efektownie, ponieważ miasto leży wyżej a frontowa fasada została ukształtowana w XIX wieku w stylu klasycystycznym. Wtedy to zamek zamieniono na więzienie funkcjonujące tu ponad 130 lat.
Najstarsza część budowli od strony południowej z wieżą zwaną \\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\"kurzą nogą\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\" pochodzi z XV w. i wykonana jest z ozdobnej cegły zendrówki. U dołu widać jej kamienne fundamenty oraz zrekonstruowany drewniany ganek dla straży, który kiedyś otaczał zamek. Reszta to wiek XVI-XVII. Obok wejścia od północy znajdują się nadbudowane współcześnie fundamenty ośmiobocznej baszty z czasów Kazimierza Wielkiego. Na środku dziedzińca stoi studnia. Idąc dalej w kierunku południowym dotrzemy do \\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\"kurzej stopy\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\" i małej izdebki z narzędziami tortur.
We wnętrzach zamku funkcjonuje Muzeum Okręgowe. W piwnicach pochodzących z II poł. XVI wieku można zobaczyć odkrycia archeologiczne oraz kolekcję biżuterii ze słynnego (nawet w Hollywood!) krzemienia pasiastego.
Centrum polityczne
Zamek za panowania dynastii Jagiellonów odgrywał dużą rolę polityczną. Królowie, a szczególnie Kazimierz Jagiellończyk, często tu przebywali. Dochodziło do wielu ważnych spotkań np. z nuncjuszem papieskim czy Związkiem Pruskim, podejmowano ważne decyzje w sprawie polityki wewnętrznej i zagranicznej.
Na parterze, w dawnej kuchni królewskiej z oryginalnym wielkim okapem, prezentowana jest kolekcja sreber europejskich i polskie malarstwo. Obok znajdują się pomieszczenia z wystawą etnograficzną związana z Lasowiakami i Sandomierzakami oraz sala poświęcona pisarzowi Jarosławowi Iwaszkiewiczowi. Inne komnaty wykorzystywane na wystawy czasowe, to dawny skarbiec i kancelaria urzędu starościńskiego działające tu w XVII i XVIII wieku. Na piętrze w południowej części mamy XVII-wieczną reprezentacyjną sale rycerską, służącą później jako sala sądowa, a obecnie konferencyjna i koncertowa. Z niej wchodzi do \\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\"kurzej stopy\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\". Wejście ozdobione jest barokowym portalem z I poł. XVII wieku z herbem Szreniawa fundatora - starosty sandomierskiego Stanisława Lubomirskiego. Część północna piętra została całkowicie przekształcona i zwana jest \\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\"galerią\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\", ponieważ eksponuje wystawę malarstwa. Dawniej były tu apartamenty starościńskie. Na najwyższej kondygnacji znajduje się kawiarnia zamkowa i pomieszczenia naukowe nieudostępniana turystom.

dodane na fotoforum:

• Sandomierz
• Świętokrzyskie
• Zamki polskie
• Pałace,zamki
• Województwo świętokr