(9)
Siłą napędową powstania styczniowego byli: młodzież ( zwłaszcza studencka), inteligencja, nieliczni jeszcze wówczas robotnicy, kolejarze, rzemieślnicy, niższe duchowieństwo rzymsko-katolickie, ochotnicy z zaboru pruskiego.
Ziemiaństwo kujawskie ( zwłaszcza jego młode pokolenie) wprawdzie wspierało początkowo oddziały powstańcze, ale w miarę wzrostu represji rosyjskich i radykalizowania się powstania pod względem społecznym optowało za zakończeniem walk i za ugodą caratem, stąd m.in. „adresy wiernopoddańcze” do cara. Pierwszy taki list z terenu Kujaw wysłano z Nieszawy 1 grudnia 1863 roku. Zawierał on poparcie około 500 podpisanych najwybitniejszych mieszkańców miasta i okolic ( ziemian, duchownych, kupców). Podobne adresy wiernopoddańcze pochodziły z innych miejscowości Kujaw wschodnich: Włocławka, Raciążka, Ciechocinka,
Służewa, Radziejowa, Piotrkowa Kujawskiego, Brześcia Kujawskiego. Jedno z zebrań 260 ziemian z powiatu włocławskiego odbyło się w pałacu biskupa kujawsko – kaliskiego Jana Michała Marszewskiego we Włocławku.
dodane na fotoforum:
