Cis pospolity (Taxus baccata )

Cis pospolity (Taxus baccata )

Pokrój
Niewysokie drzewo lub krzew o ciemnozielonej koronie i żywobrązowej korze pnia.
Liście
Zimozielone, spłaszczone, o długości 2 - 3 cm, lekko wygięte, niekłujące, miękkie, osadzone na krótkim, cienkim ogonku. Górna strona - ciemnozielona, błyszcząca, spodnia - znacznie jaśniejsza, matowa. Brak białych pasków oraz przewodów żywicznych. Bez zapachu. Igły na pędzie rozłożone dwustronnie grzebieniasto lub skrętolegle. Pozostają na pędzie przez 6 - 8 lat.
Kwiaty
Kwiaty żeńskie są bardzo małe, zielone, podobne do pąków liściowych, pojawiają się na dolnej stronie pędów. Kwiaty męskie kuliste, żółtozielone, liczne, łuskowate.
Nasiona
Brązowe kuliste, ostro zakończone, otoczone charakterystyczną czerwoną, kubkowatą osnówką. Dojrzewają od września do października.
Roślina dwupienna. Kwitnie w okresie od marca do maja. Nasiona dojrzewają od sierpnia do listopada.
Roślina trująca. We wszystkich częściach rośliny, oprócz osnówki, znajdują się duże ilości trujących związków, przede wszystkim taksyny. Zatrucia zazwyczaj przypadkowe. Objawy zatrucia dotyczą przede wszystkim układu krwionośnego i serca (spadek ciśnienia krwi, zaburzenia rytmu serca, migotanie komór). Zatrucia mogą okazać się śmiertelne, więc poszkodowany powinien znaleźć się jak najszybciej w szpitalu.
Surowiec drzewny
Dawniej był ceniony jako źródło trwałego i twardego drewna. Wykorzystywany w meblarstwie, a także do wyrobu broni. Ze względu na dużą giętkość w średniowieczu z drewna cisu wykonywane były łuki.
Roślina ozdobna
Cis jest często sadzony w ogrodach i parkach. Spotyka się przy tym wiele odmian uprawnych o zróżnicowanym pokroju, wzroście i ubarwieniu (od ciemnej zieleni igieł po złoty).
Roślina lecznicza
Odwar z igieł był kiedyś stosowany przy niedociśnieniu krwi. Z cisów izolowane są substancje, z których produkuje się preparaty przeciwnowotworowe (taksoidy) używane najczęściej w leczeniu raka jajników (Paclitaxel) oraz w leczeniu raka piersi, płuc, prostaty, żołądka i nowotworów głowy i szyi (Docetaksel).
Cis rosnący w Henrykowie Lubańskim na Dolnym Śląsku jest najstarszym drzewem w Polsce. Jego wiek ocenia się na 1260 lat.
Jednym z największych i najbardziej znanym naturalnym skupiskiem cisów w Polsce jest rezerwat Cisy Staropolskie im. L. Wyczółkowskiego w Wierzchlasie w Borach Tucholskich.
Dwa ponad 500-letnie okazy rosną w parku podworskim w miejscowości Jedlno Pierwsze, a jeden z nich zamieszkuje od dawna sowa.
Jeden z najstarszych cisów w Polsce rośnie na Podkarpaciu w miejscowości Łysa Góra, o obwodzie pnia w pierśnicy 170 cm.

dodane na fotoforum:

mondia

mondia 2009-10-29

Piękne owocki jesienią ma ....jak z babkami przystrojony ....
Słonecznego i miłego dnia Ci życzę Krysiu :))

lunio

lunio 2009-10-29

mam cisa ale nie wystrojonego....,ale i tak mi się podoba....)

(komentarze wyłączone)