(0)
Rynek 13 (kamienica Pod Lwem)
Rynek 13, hip. 8, kamienica Pod Lwem (Twardostojewska, Wilczkowska, Erlerowska). Narożna ul. Świętojańskiej. Zbudowana ok. 1428 przez właściciela. Piotra Pachoła. Zapewne wówczas jednotraktowa, parokondygnacjowa z ostrołukowymi wnękami sięgającymi piętra w elewacji od ul. Świętojańskiej. W drugiej połowie w. XV posesja własnością Jana Swigno, na przełomie w. XV i XVI burmistrza Macieja Twardostoja, a od 1504 Jana Wilczka. Przez dwóch ostatnich przebudowana. 1508 zbudowana murowana oficyna (zob. ul. Świętojańska nr 13), a 1513 dostawiony tylny trakt kamienicy. 1572-1620 własność rodziny kupców i złotników Erlerów, którzy zapewne przebudowali kamienicę na trzytraktową. 1656 groziła zawaleniem, odbudowana 1669 przez ówczesnego właściciela Klaudiusza Henrietta, rajcę, zyskała szczyt wieńczący fasadę. Około połowy w. XVIII kamienicę z domem tylnym nabył Ambroży Tomasz Czempiński, regent metryki skarbu koronnego, przebudowując ją wprowadził pomieszczenia mieszkalne w poddaszu z przebitymi w szczycie oknami; w narożniku umieścił płaskorzeźbę lwa, nawiązując do herbu rodzinnego. W. XIX własność rodziny Minde, a od 1908 ich spadkobierców Nake-Nakęskich.
Od 1915 siedziba oficyny księgarsko-wydawniczej Jakuba Mortkowicza (połączona w parterze z sąsiednią kamienicą Rynek nr 11). 1928 odkrycie wnęk gotyckich od ul. Świętojańskiej i zamurowanie ich. 1928-29 fasada dekorowana polichromią proj. Zofii Stryjeńskiej.
Po zniszczeniu 1944 odbudowana 1952-53 wg proj. Mieczysława Kuźmy i Józefa Chodaczka, wg stanu sprzed 1944, z zachowaniem części ocalałych: sklepionych piwnic i parteru, ściany frontowej do gzymsu wieńczącego, części elewacji od ul. Świętojańskiej; szczyt rekonstruowany. - Trzykondygnacjowa z mieszkalnym poddaszem. W dawnym sklepie tylnym (obecnie art. jubilerskie z wejściem od ul. Świętojańskiej) gotycka ostrołukowa wnęka, zachowana po 1944 z resztką polichromii, rozebrana i odtworzona. W narożu kamienicy, na wysokości pierwszego piętra płaskorzeźba kamienna ze złoceniami przedstawiająca lwa , połowa w. XVIII, zachowana, odrestaurowana. Fasadę zdobi częściowo zachowana, zrekonstruowana polichromia proj. Zofii Stryjeńskiej i nowe sgraffito Edmunda Burke.
Elewacja od ul. Świętojańskiej dwudzielna, zgodnie z obecną numeracją. Część lewa (od rynku), odpowiadająca przedniemu traktowi kamienicy trzyosiowa, o asymetrycznym rozstawie otworów; w przyziemiu nowo projektowane portal, okienko i okno wystawowe w kamiennych opaskach, w górnych kondygnacjach opaski okienne i dekoracja sgraffitowa, analogiczne jak od strony Rynku. Na wysokości I p. zegar słoneczny 1953 proj. Tadeusza Przypkowskiego. https://www.zapiecek.com/rynek/rynek13.html
dodane na fotoforum:
