Szczawnica

Pierwsze wzmianki o Szczawnicy pochodzą z 1413 roku, choć osady na tym terenie istniały już wcześniej. W połowie XIV wieku Szczawnica była parafią, by w 1529 roku stać się filią parafii krościeńskiej (do 1889 roku). W połowie XVI wieku istniała w Szczawnicy instytucja sołtysa i wybraniectwa (przywilej wolnego chłopa zwolnionego z pańszczyzny w zamian za służbę wojskową na rzecz króla).

Po pierwszym rozbiorze Polski Szczawnica weszła w skład zaboru austriackiego.

W 1828 r. Szczawnicę nabyli Stefan i Józefina Szalayowie, po śmierci Stefana Szalaya uzdrowisko przejął w 1839 r. syn Józef Szalay. To właśnie on jest uważany za twórcę uzdrowiska. W 1876 zapisał uzdrowisko krakowskiej Akademii Umiejętności. W 1909 r. od Akademii uzdrowisko kupił hr. Adam Stadnicki, po II wojnie światowej nastąpiło upaństwowienie zdrojowiska. Zmienił się społeczny przekrój kuracjuszy. Uzdrowisko nastawiło się głównie na leczenie chorób zawodowych górników i hutników.

Gwałtowny rozwój miasta nastąpił już w latach 60 tych XX w. W 1960 roku uruchomiono sanatorium „Hutnik”, w 1963 roku oddano do użytku Prewentorium Górnicze im. Pstrowskiego (m.in. z salą kinową). 1969 rok to data rozpoczęcia działalności położonego w samym centrum domu towarowego „Halka” połączonego z restauracją i kawiarnią. W 1972 roku otwarto Muzeum Regionu Szczawnickiego. W 1973 roku rozpoczął działalność kompleks przyrodoleczniczy (obecnie w ruinie) przy ul. Zdrojowej. Jego wyposażenie balneologiczne i rehabilitacyjne było wtedy najnowocześniejsze w Polsce[4]. W latach 1973-1982 Szczawnica została połączona administracyjnie z Krościenkiem, nosiła wtedy nazwę Szczawnica-Krościenko. W 1982 r. nastąpił ponowny podział miejscowości.

1 stycznia 2008 r. zmieniono rodzaj gminy Szczawnica z miejskiego na miejsko-wiejski, co w praktyce oznaczało zmniejszenie obszaru miasta i wyłączenie z niego dawnych wsi Jaworki i Szlachtowa (uzyskały ponownie status wsi) oraz Biała Woda i Czarna Woda (otrzymały status części wsi Jaworki). Granice miasta objęły 4 obręby ewidencyjne[5].

Dnia 4 września 2012 roku Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Bronisław Komorowski złożył w Szczawnicy oficjalną wizytę, podczas której między innymi uroczyście odsłonił obelisk upamiętniający pięćdziesięciolecie nadania miastu praw miejskich, który znajduje się na Promenadzie Spacerowej nad potokiem Grajcarek[6][7].