Mnichów - kościół św. Szczepana


Poprawiony: poniedziałek, 13 grudnia 2010 13:30
Wpisany przez Karol Wójcik środa, 15 kwietnia 2009 00:00

Mnichów to wieś leżące w gminie Jędrzejów przy trasie krajowej nr 7 Kraków – Warszawa. Największą atrakcją turystyczną jest tu zabytkowy kościół pod wezwaniem św. Szczepana. Jest to najstarszy drewniany kościół w województwie świętokrzyskim, jeden z najcenniejszych zabytków architektury drewnianej w Polsce i jedyny drewniany kościół w Europie z wystrojem w stylu rokoko. Nie jest znana dokładna data budowy świątyni. Różni badacze podają daty od roku 1730 do 1770. Znana natomiast jest data erekcji kościoła – 13 lutego 1770 roku. Za fundatora świątyni uważa się księdza Macieja Łubieńskiego (późniejszy archidiakon krakowski oraz dziekan gnieźnieński), który był właścicielem dóbr ziemskich w Mnichowie w XVIII wieku.

Kościół zbudowany jest z drewna modrzewiowego, a elementy jego wystroju wykonano z drewna lipowego. Ściana ołtarzowa kościoła zwrócona jest na wschód, a jego korpus opiera się na planie krzyża łacińskiego. Kościół kryty jest blachą (od 1917 roku), a na dachu szczególną uwagę zwraca ośmioboczna kopuła zwieńczona wieżyczką z cebulastym hełmem i dwie czworoboczne wieże fasady zachodniej.

Wewnątrz kościoła znajduje się rokokowy ołtarz wykonany z drewna modrzewiowego ze słynącym z łask obrazem Matki Boskiej z Dzieciątkiem, namalowany prawdopodobnie w XVII wieku na wzór Madonny z rzymskiej bazyliki Santa Maria Maggiore. Zachowała się również XVIII-wieczna zasuwa ołtarzowa, na której przedstawiono Świętą Trójce. Po bokach ołtarza podziwiać możemy rzeźby czterech świętych: Szczepana, Macieja, Grzegorza i Augustyna. Po lewej stronie ołtarza, przy wejściu do prezbiterium znajduje się przepiękna drewniana ambona, a naprzeciw niej, również drewniana, chrzcielnica zwieńczona głową Jana Chrzciciela. W ołtarzu bocznym od strony północnej widzimy obraz przedstawiający ukrzyżowanego Chrystusa z klęczącą Matką Boską Bolesną. Nad obrazem znajduje się rzeźba Boga Ojca zasiadającego na obłokach. Naprzeciwko, w drugim bocznym ołtarzu, znajduje się obraz św. Józefa Kalasantego z 1771 roku ozdobiony rzeźbami przedstawiającymi wcielania trzech cnót: Wiary, Nadziei i Miłości. Arcydziełem jest również chór podparty kolumnami ze stylizowanymi głowicami korynckimi i organami zdobionymi rokokowym ornamentem. W kruchcie południowej znajduje się krucyfiks z XVIII wieku oraz kamienna kropielnica – kapitel kruchty z XII wieku. W zakrystii wisi portret fundatora kościoła - księdza Macieja Józefa hrabiego Łubieńskiego. Pod świątynią znajdują się murowane podziemia, w których jeszcze kilkanaście lat temu odbywały się nabożeństwa.

Na zewnątrz warto zwrócić jeszcze uwagę na drewnianą dzwonnice. Ośmiokątny budynek zwieńczony wieżyczką z krzyżem datowany jest na 1758 rok. Na dzwonnicy znajdują się dwa dzwony. Na obu wyryta jest data 1784.

Źródło:
https://swietokrzyskie.org.pl/warto-zobaczyc/koscioly/97-mnichow-kosciol-sw-szczepana