To najstarsza z istniejących nieprzerwanie w tym samym miejscu szkół w Polsce i jedna z najstarszych w Europie.

Szkoła nosząca obecnie nazwę \\\\\\\"Liceum Ogólnokształcące im. Marszałka Stanisława Małachowskiego, zwana popularnie w Płocku \\\\\\\"Małachowianką\\\\\\\" została założona około roku 1180, a może nawet 20 lat wcześniej, przy kolegiacie św. Michała.

Jej poczatki wiążą się z działalnością benedyktynów. Była to zapewne szkoła typu trivium. Uczono w niej po łacinie gramatyki, retoryki i dialektyki. Pierwszym znanym nauczycielem był Witalis wymieniany w zachowanym dokumencie pergaminowym księcia Ziemowita, jako \\\\\\\" Vitalis scholasticus Sancti Michaelis\\\\\\\" (1249 r.).

Od 1611 r. szkoła dzialała jako kolegium jezuickie. Uczono w nim po łacinie: gramatyki, składni, filozofii, matematyki i fizyki. Roczna liczba uczniów, w większości pochodzenia szlacheckiego, wahała się od 300 do 450.

Po kasacie zakonu jezuitów szkoła została upaństwowiona i w latach 1773-1793 funkcjonowala jako Szkoła Podwydziałowa Komisji Edukacji Narodowej.

Działała nieprzerwanie pod zaborami i po odzyskaniu niepodległości. W 1921 r. nadano jej imię Marszałka Sejmu Czteroletniego Stanisława Małachowskiego.