PAŁAC KAWALERA ŚWIERKLANIEC

Świerklaniec położony jest w północno-wschodniej części Wyżyny Śląskiej, w dolinie rzeki Brynicy, oddalony o ok. 30 km od Katowic, w pobliżu lotniska Katowice - Pyrzowice. Jego nazwa pochodzi od lasku świerkowego, w którym to mieszkańcy chronili się przed niebezpieczeństwami. Przez wiele wieków ziemia ta przechodziła z rąk do rąk, była przekazywana i zagarniana, często zmieniała właściciela.

Historia Świerklańca i powstanie Pałacu Kawalera jest ściśle powiązane z rodem Donnersmarcków, których dzieje mają już około 600 lat. Ponad połowę tego okresu rodzina Henckel von Donnersmarck była związana z Górnym Śląskiem. Do dziś spotkamy ślady ich bytności w okolicach Tarnowskich Gór czy Świerklańca.

Pierwszy zamek powstały w Świerklańcu był własnością Przemysława z Cieszyna, który otrzymał go w spadku. Jednakże lubiący wystawne życie często przebywał w Krakowie czy w Warszawie a swoją posiadłość w Świerklańcu oddał w ręce Jarosława Sacherowskiego - syna księcia Władysława. Jarosław poślubił piękną i młodą Ludwikę. Despotyczny władca o żelaznym sercu pewnego razu spotkał swoją ukochaną w towarzystwie jednego z poddanych księcia Konrada z Olesna. Jego zemsta była okrutna. Swoją małżonkę zamurował w baszcie zamku wraz z żoną oddanego mu Rinkerta. Tam obie kobiety zmarły śmiercią głodową.Ten okrutny władca był niesprawiedliwy. Prowadził rozpustne życie, nie przestrzegał prawa, wydawało mu się, że wszystko co na jego ziemi jest jego własnością. Za wszystkie krzywdy wyrządzone kobietom został zabity przez Dankmara. Z chwilą jego śmierci na tą ziemię wróciło szczęście. Lud został uwolniony od despotycznej władzy okrutnego tyrana.Na początku XVI w. Jerzy Fryderyk von Ansbach z linii Hohenzollernów otrzymał w zastaw państwo Bogumin i Bytom wraz z Tarnowskimi Górami. Hohenzollernowie nie cieszyli się jednak przychylnością poddanych i cesarza, który chciał się ich pozbyć. W wyniku długotrwałego procesu sądowego zmuszeni zostali do odstąpienia ziem Habsburgom.Wojna 30-letnia (1618-1648) przyspieszyła bieg wydarzeń. Hohenzollernowie w 1621 roku zostali wygnani. Ziemia bytomska z Tarnowskimi Górami została przekazana w zastaw za cesarskie długi rodzinie Henckel von Donnersmarck, która była ich właścicielem przez trzy stulecia.Donnersmarckowie w swoich dobrach wprowadzali różne nowinki techniczne. Ich rezydencje były w pełni skanalizowane, wodę doprowadzano miedzianymi rurociągami, park oświetlony był latarniami na biogaz (jedno z pierwszych tego typu rozwiązań w Europie). Znane i cenione były istniejące tu gospodarstwa warzywne, ogrodnicze i sady owocowe.Donnersmarck był właścicielem ogrodnictwa, palmiarni, owoców cytrusowych, warzyw i pięknych kwiatów, a także gorzelni, w której wytwarzano alkohol. Obecna restauracja "U Michała" (przy wjeździe do parku) to pozostałość po gospodzie dla ludności. Natomiast pomieszczenia "Agromy" (lokalnego wytwórcy maszyn rolniczych) to zabudowania stajen książęcych.

Po II Wojnie światowej w wyniku pożaru, zniszczeniu uległ neogotycki zamek oraz "Mały Wersal". Dzieła zniszczenia dopełniła okoliczna ludność niszcząca i rabująca wyposażenie pałacu. Niewielkie szkody poniósł jedynie "Pałac Kawalera", który po odbudowie funkcjonuje po dziś dzień. W 1961 r. rozebrano ruiny zamku i pałacu. Ocalałą bramę wjazdową przeniesiono do chorzowskiego ZOO. W otaczającym niegdyś wspaniałe budowle parku, pozostały tylko kamienne rzeźby francuskiego rzeźbiarza Emmanuela Fremieta. Natomiast w "Pałacu Kawalera" mieści się obecnie trzygwiazdkowy hotel, restauracja i kawiarnia.

dodane na fotoforum: