(5)
Gdanisko (dansker, danzker) – jeden z elementów architektonicznych średniowiecznych przede wszystkim krzyżackich zamków warownych, występujący w formie wykusza lub baszty ( na zdjęciu) usytuowanej na zewnątrz linii murów obronnych i połączonej z zamkiem krytym, biegnącym na wysokości pierwszego piętra, przejściem mostowym (gankiem). Ganek, określany też galerią, miał formę krytego przejścia wspartego na arkadach). Gdanisko pełniło funkcję wieży ustępowej (latryny).
Gdanisko budowano tak, by wszystkie nieczystości ze znajdujących się w nim szaletów spadały do fosy. Było włączone w system obronny zamku, w niektórych przypadkach spełniając rolę dodatkowej wieży, wysuniętej przed obwód obronny i wspomagającej obronę ze strony najbardziej wystawionej na atak.
Sporną kwestią jest etymologia nazwy wieży. Niektórzy uważają, jakoby nazwa była próbą poniżenia dobrego imienia Gdańska, które to miasto wielokrotnie sprawiało kłopoty i buntowało się przeciwko Krzyżakom. Inna teoria mówi o wpływach języka pruskiego, w którym dansk miało oznaczać "mokry, wilgotny".
dodane na fotoforum:
