(0)
Kościół późnorenesansowy zbudowany w latach 1617-1626, murowany, wzniesiony z fundacji Piotra Wiesiołowskiego. Wewnątrz późnobarokowe wyposażenie fundowane przez Jana Klemensa Branickiego. Pierwotnie świątynia miała charakter późnogotycki z elementami renesansu mazowiecko-litewskiego. Ściany Kościoła pokryte polichromią z 1751 wykonaną przez Antoniego Herliczkę.
Ołtarz główny drewniany, pokryty białą polichromią ze złoceniami. Nad ołtarzem wisi obraz Wniebowzięcia NMP, namalowany przez artystę barokowego, tworzącego na dworze Branickich, Augustyna Mirysa. Nad obrazem widnieje oko Opatrzności Bożej. Niżej mensa z tabernakulum (podobnym do tabernakulum Berniniego w Rzymie). Antepedium, to płycizna z rokokowymi rzeźbami, stanowiąca ewenement ikonograficzny, wykorzystano tu bowiem w dobie Oświecenia wątki apokryficzne. Środkowa scena antepedium przedstawia wniebowzięcie NMP; z prawej strony widnieje prorok Eliasz; z lewej – mężczyzna zwrócony twarzą do Maryi. Po obu stronach ołtarza głównego znajdują się rzeźby św. Piotra i Pawła z 1751 autorstwa Jakuba Fontany lub Jana Jakuba Plerscha. Oprócz ołtarza głównego w kościele znajduje się ołtarz Jezusa Ukrzyżowanego. Na ścianie Starego Kościoła wisi Epitafium Izabelli Branickiej. Jest to haftowana tkanina w pięknej ramie z 1811, wykonana przez przyjaciółkę "Pani Krakowskiej". Na szczycie Epitafium znajduje się alabastrowy wazon, zawierający pamiątki drogie sercu Izabelli. Świątynia posiada późnobarokowe organy ufundowane przez Jana Klemensa Branickiego i zbudowane w 1753 przez Antoniego Wierzbowskiego z Warszawy.
Na ścianach Starego Kościoła Farnego wiszą 3 tablice. Pierwsza upamiętniająca fundację kościoła z 1617 o treści "Na cześć Boga Najwyższego Trójcy Świętej, Najświętszej Marii Panny i Wszystkich świętych, świątynię od fundamentów wzniósł Piotr Wiesiołowski marszałek Wielkiego Księstwa Litewskiego, starosta kowieński, tykociński" (oryginał w języku łacińskim). Druga pamiątkowa Franciszka Karpińskiego o treści "W tym Kościele po raz pierwszy zabrzmiały "Pieśni Nabożne" Franciszka Karpińskiego (1741-1825). Kiedy ranne wstają zorze, Wszystkie nasze dzienne sprawy, Bóg się rodzi, Pieśń o miłosierdziu Boskim, zanim ukazały się w Supraślu w oficynie OO. Bazylianów w 1792 r.... " Tablica została ufundowana w 175. rocznicę śmierci poety. Trzecia z informacją o konsekracji tej świątyni w drugą niedzielę po Wielkanocy w 1664.
Kościół stanowił mauzoleum rodzinne rodu Gryfitów-Branickich. Nagrobek po prawej stronie ołtarza poświęcony jest pamięci babki i ojca Jana Klemensa – pochowane są tu serca: marszałkowej koronnej Katarzyny Aleksandry z Czarneckich Branickiej (zm. 1698) i Stefana Mikołaja Branickiego (zm. 1709). Nagrobek (proj. Kacper Bażanka) ten zbudowany jest z czarnego marmury dębickiego (częściowo także z różowego). Nad sarkofagiem kartusz, wykonany z pozłacanej blachy miedzianej, z rodowymi herbami: Gryfem (Branickich), Lisem (Sapiehów) i Łodzią (Czarneckich) oraz koroną. Po obu stronach kartusza aniołki putta trzymające atrybuty przemijania – klepsydrę i ludzką czaszkę. Mauzoleum to ufundowane zostało przez żonę Stefana Mikołaja, a zarazem matkę Jana Klemensa – Katarzynę Scholastykę z Sapiechów Branicką. Drugi nagrobek znajduje się po przeciwnej stronie ołtarza (względem pierwszego nagrobka) i został ufundowany przez Izabellę z Poniatowskich. Nagrobek został wykonany w Rzymie, a następnie przywieziony do Polski. Zbudowany jest z włoskiego różnokolorowego marmuru i złoconego brązu. Pochowane w nim jest serce Jana Klemensa Branickiego (zm. 1771). Urna podtrzymywana jest przez herbowe Gryfy, a całość zamyka piramida ze złoconym medalionem z profilem Branickiego. Na nagrobku znajdują się także trofea władzy hetmańskiej (m.in.: hełm z pióropuszem, szabla i buława).
W podziemiach Starego Kościoła znajdują się krypty, wśród nich "krypta fundatorów" w której spoczywają m.in.: Katarzyna Poniatowska (zm. 1772, trumna rokokowa, bogato złocona) i Izabella z Poniatowskich Branicka (trumna klasycystyczna z drzewa mahoniowego). W pozostałych kryptach znajdują się trumny abpa Edwarda Roppa (zm. 1939, przywiezionego do Białegostoku w 1983), biskupa diecezji mińsko-mohylewskiej oraz abpa Edwarda Kisiela (zm. 1993).
dodane na fotoforum:
