(0)
Zamek w Bodzentynie
Zamek w Bodzentynie powstał w połowie XIV w. z inicjatywy biskupa Bodzętego, który w 1355 r. przeniósł tu siedzibę dworu myśliwskiego z pobliskiego Tarczka. Na wzgórzu górującym nad doliną Psarki powstała wówczas budowla drewniana. Przed 1380 r. następca Bodzętego, biskup Florian z Mokrska wybudował gotycki zamek murowany - lokalną rezydencję biskupów krakowskich. W tym okresie średniowieczny Bodzentyn otoczono murami obronnymi, a zamek włączono w ich obwód. Według źródeł 19 czerwca 1410 r. na bodzentyńskim zamku gościł król Władysław Jagiełło. W 1413 r. miasto nawiedził pożar. W ramach odbudowy zniszczeń podjęto też kolejną przebudowę zamku. Wówczas w północnej części założenia dobudowano skrzydło mieszkalne. W XV w. z inicjatywy Fryderyka Jagiellończyka dobudowano skrzydło wschodnie. W XVI w. kolejni biskupi kontynuowali dzieło rozbudowy. W efekcie pod koniec XVI w. zamek przekształcono w kunsztowną rezydencję renesansową. W 1581 r. pracami budowlanymi kierował włoski architekt Jan Balcer. W XVII w. wybudowano skrzydło południowe. Ostatecznie w 1691 r. budowli nadano styl barokowy. Późniejsze prace polegały już na wykonywaniu doraźnych zabezpieczeń i remontów. W XVIII w. przy pracach wykończeniowych i zdobniczych pracował znany architekt Jan Fontana. W 1789 r. zamek w Bodzentynie przejęło państwo. Początkowo zamek był opuszczony następnie urządzono w jego wnętrzach spichlerz i szpital wojskowy, który funkcjonował do 1814 r . Później dawna rezydencja była już tylko niszczejącym pustostanem, choć w lepiej zachowanych i bardziej reprezentacyjnych wnętrzach okoliczna ludność urządzała zabawy. Stan techniczny niezabezpieczonych murów stale się pogarszał. Dodatkowo, mieszkańcy Bodzentyna zaczęli pozyskiwać z zamku budulec. W ciągu kilkudziesięciu lat opuszczony zamek zamienił się w regularną ruinę, którą w 1902 r. uznano za zabytek podlegający ochronie.
Z niegdyś świetnego zamku w Bodzentynie do dzisiaj pozostała malownicza i nad wyraz romantyczna ruina. Z układu ocalałych murów wynika plan dawnego budynku. Zachowane są fragmenty elewacji, z których odczytać można ilość kondygnacji, konstrukcję nieizachowanych stropów i styl architektoniczny. Czytelny jest obrys budynku, układ dziedzińca i dojazd. Od strony południowej zachował się kamienny, ozdobny portal bramy. Cennym detalem są zachowane na elewacjach herby: Ślepowron biskupa Krasińskiego i herb Nałęcz biskupa Jana Małachowskiego.
W pryzmach ziemi i gruzu, u stóp zamkowego wzgórza, jak również w obrebie samych ruin z pewnością zachowały się szczątki detali architektonicznych: gzymsów, attyk, ozdobnych portali czy kafli. Dobrym pomysłem byłoby w przyszłości wyeksponowanie w ruinach potencjalnych znalezisk o ile takowe zostaną kiedyś w ogóle odkryte. Smutny los spotkał także średnioweiczne mury obronne Bodzentyna. Ich ostatni zachowany fragment zarasta dzika zieleń umożliwiając "burzymurkom" pozyskiwanie kamienia na budowę podwórkowej infrastruktury.
dodane na fotoforum:
