Częstochowa....Jasna Góra ...

Wały - teren wzdłuż murów obronnych, na zakończeniu których znajdują się bastiony dawnych fortyfikacji czworokątnej twierdzy jasnogórskiej: św. Barbary, św. Rocha, św. Trójcy oraz św. Jakuba.


Dlaczego powstała twierdza Jasna Góra? Można wyróżnić trzy historyczne przyczyny, dla których Jasna Góra przybrała formę twierdzy militarnej w dosłownym znaczeniu i twierdzy wartości religijnych w znaczeniu przenośnym. Pierwsza przyczyna, czysto praktyczna, to konieczność zapewnienia bezpieczeństwa cudownemu wizerunkowi i nawiedzającym go pielgrzymom. Od XV wieku istniała bowiem stała obawa przed zbrojnym napadem na klasztor i profanacją obrazu - napadem który nie musiał wcale wynikać z międzynarodowego konfliktu zbrojnego. Tego rodzaju niepokój ze strony stróżów miejsca, był całkowicie uzasadniony, jeśli wspomnieć słynny obrazoburczy napad husytów w 1430 roku, połączony z silnym uszkodzeniem cudownego wizerunku, a także - mniej znany, choć też groźny - najazd wojsk czeskich, które w 1466 roku zmusiły klasztor do złożenia okupu. Ten ostatni epizod szczęśliwie nie spowodował profanacji wizerunku. Jednak obawa przed taką możliwością była bardzo duża i szczególnie uzasadniona w czasach reformacji. Właśnie z tego powodu duchowni wizytatorzy kościoła jasnogórskiego u schyłku XVI wieku zwracali szczególną uwagę na zabezpieczenie kaplicy i obrazu. Kardynał Jerzy Radziwiłł z satysfakcją stwierdził w 1593 roku, iż cudowny obraz Najświętszej Maryi Panny jest „zamykany mocnymi i przyzwoitymi ryglami” a „zamknięcie kaplicy jest solidne i staranne”. Oczywiście takie zabezpieczenie nie mogło wystarczyć w przypadku najazdu zbrojnego czy wojny. Choćby z tego powodu opiekunowie miejsca - paulini - z wielką radością przyjęli decyzję ufortyfikowania klasztoru, która zapadła w 1620 roku.