Kolory Wojny ...krajobraz po bitwie

Kolory wojny. Oblężenie Warszawy w barwnej fotografii Juliena Bryana / The Colors of War. The Siege of Warsaw in Julien Bryan's Color Photographs, Warszawa 2010,

Wyjątkowość tego albumu polega na tym, że pokazuje on niemiecki atak na Warszawę w 1939 roku poprzez barwne obrazy. Kolory na zdjęciach ukazujących zbombardowane budynki i zrozpaczonych ludzi sprawiają ogromne wrażenie, zaskakująco przybliżając tamte czasy dzisiejszemu odbiorcy.

Julien Bryan, amerykański reporter, przyjechał do Warszawy w pierwszych dniach września 1939 roku, by obserwować początki działań wojennych. Wjechał do Polski przez granicę z Rumunią. Do Warszawy dotarł po kilku dniach jazdy pociągiem. Cały czas przeświadczony był o tym, że działania wojenne przebiegać będą powoli i dotarcie do Wisły zabierze wojskom niemieckim jeszcze wiele dni. Zaskoczony blokadą miasta, zmuszony był pozostać w bombardowanej polskiej stolicy przez dwa tygodnie. Przez ten okres zdecydował się wykonywać swoją pracę fotoreportera, niejednokrotnie narażając własne życie. Przez ten czas wzrastał w nim podziw dla odwagi polskiej ludności, bezlitośnie bombardowanej przez niemieckie lotnictwo. Od prezydenta miasta, Stefana Starzyńskiego, otrzymał do użytku samochód z kierowcą oraz specjalne zezwolenie na fotografowanie wszystkiego co działo się w atakowanej stolicy. Dzięki temu mógł swobodnie poruszać się po mieście. Robił ujęcia w Śródmieściu, na Woli, a przede wszystkim w biednych dzielnicach Pragi. Z Warszawy udało mu się wydostać 21 września, kiedy to strony konfliktu ogłosiły kilkugodzinny rozejm i oblegający miasto Niemcy zezwolili na ewakuację obywateli krajów neutralnych.

Rewelacją jest, że w czasie owego pobytu w Warszawie Bryan posługiwał się między innymi kolorowymi filmami Kodaka, które zabrał ze sobą, by przetestować to nowatorskie rozwiązanie. Zdjęcia wykonane przez Juliena to jedyne kolorowe fotografie, które pokazują oblężenie Warszawy we wrześniu 1939 roku z punktu widzenia obserwatora życzliwego oblężonym. Pokazując więc rozpacz Warszawiaków, gruzy, rannych i bezdomnych. Inne znane kolorowe fotografie ukazujące te wydarzenia, wyszły spod ręki członków propagandowego oddziału niemieckiego, ale one pokazują zupełnie inną historię – zamiast gruzów i rozpaczy widoczna jest tam głównie chwała niemieckiego oręża.
Album zawiera kolorowe i kolorowane fotografie z Warszawy z września 1939. Barwienie czarno-białych klisz odbyło się tuż po powrocie Bryana do Stanów Zjednoczonych w 1939 roku i wyraźnie wykonywane było pod okiem fotografa, gdyż kolory oddane są zadziwiająco wiernie. W drugiej części albumu opowiedziane są późniejsze losy niektórych z bohaterów zdjęć, odszukanych przez fotografa w trakcie jego wizyty w Warszawie w 1958 roku. Fotografie wsparte są fragmentami tekstów pióra samego Juliena Bryana, opowiadającymi o wydarzeniach uwiecznionych na zdjęciach.

Darlington 2/03/2011

https://www.newsweek.pl/multimedia/page/wszystkie,Fotografie,Najnowsze,1/68003,5

https://www.youtube.com/watch?v=wXRJ3XfOUQg - Historia Polski (color) Bagińskiego