Pierwsze mapy i pomiary wysokości…

„Rozwój gospodarki leśnej i przemysłu (górnictwo, hutnictwo oraz nie omawiane tu szklarstwo i
tkactwo) stworzył podstawy materialne pod kształtowanie się nowego typu zjawisk kulturowych.
Pojawia się w górach nowy typ wędrowca: badacz przyrody. Mają też miejsce pierwsze wycieczki w dzisiejszym tego słowa znaczeniu. W latach 1563-66 udawały się w Karkonosze młodzieżowe eskapady pod kierownictwem rektora szkoły w Jeleniej Górze Krzysztofa Schillinga. Odbywały się pod koniec czerwca, trwały kilka dni, połączone były z noclegami pod gołym niebem przy ogniskach, z zabawami i śpiewem. Z zachowanych pamiętników wiemy, że zdobywano Śnieżkę i odwiedzano źródła Łaby, gdzie uczniowie przeskakiwali przez tę rzekę, by chwalić się potem swymi osiągnięciami np. w Dreźnie i Hamburgu. Są to pierwsze znane wejścia turystyczne na Śnieżkę.

Skoro K. Schilling prowadził je sam, to znaczy że musiał wcześniej Karkonosze poznać, a zatem na pewno nie są to pierwsze wejścia na najwyższy szczyt Karkonoszy. Niestety o wcześniejszych nic nie wiemy. K. Schilling dokonał też pierwszego znanego pomiaru wysokości Śnieżki (względem dna Kotliny Jeleniogórskiej) – otrzymał fantastyczny wynik: 30 stadiów, czyli ok. 5300 m. Wyprawy na Śnieżkę urządzał też od południa czeski humanista Szymon Hüttel z Trutnova. On także (miał 2 pomocników: Jiři z Rasna i Jan Polak - ale to raczej nazwisko) mierzy wysokość między Śnieżką a Obři Důlem i w 1569 roku otrzymuje 1920 łokci - ok. 1100 m, wynik też znacznie różniący się od dokładnego (600 m), ale znacznie bliższy rzeczywistości. Niestety jego pomiar poszedł wówczas w niepamięć, a owe 30 stadiów przytaczano jeszcze przez prawie 200 lat.

Najstarszą mapą, na której bardzo ogólnie zaznaczone są Sudety, jest mapa Czech Mikulaša Klaudianusa z 1518 roku. Śląsk i Karkonosze pokazane są już dość wiernie na mapie Marcina Hellwiga z 1561 roku. Był on rektorem szkoły św. Marii Magdaleny we Wrocławiu. Jego mapa miała wymiary 80 x 66 cm, podziałkę 1:530 000. Była ona panoramiczna, przedstawiała widok od płn. wsch., a oryginał wykonano w technice drzeworytu. Karkonosze – maksymalnie na niej oddalone - ukazane są najmniej dokładnie, jak obszar nieznany. Przedstawiona jest za to nad nimi podobizna Ducha Gór. Znacznie dokładniej pokazane są Karkonosze na mapie Szymona Hüttela z ok. 1585 roku. To też mapa panoramiczna, ale od południa. Ukazane są tam także sztolnie górnicze, ryzy i klauzury rzeczne. Epokę pionierskich badań zamyka lekarz cieplicki – dr Caspar Schwenckfeldt (1563-1609). Zebrał on plon swoich kilkunastoletnich wycieczek w Karkonosze w 3 monograficzne prace opisujące ich faunę i florę. Prace te wydane w l. 1601-1607 stały się na 200 lat podstawą wiedzy o tych górach.

Dalsze pomiary wysokości szczytów prowadzono za pomocą dwóch barometrów w l. 1760-1796. Pastor piechowicki Volkmar uzyskał różnicę wysokości między Śnieżką a Piechowicami 931 m (faktycznie jest ok. 1230), opat żagański Ignacy Felbiger podaje wysokość Śnieżki względem Krzeszowa: 1121 m (tylko 24 m różnicy!), a prof. Ephraim Scheibel podaje wysokość Śnieżki względem Wrocławia na 1474 m (faktycznie jest ok. 1484, już tylko 10 m różnicy!). Najdokładniej mierzy i to systematycznie wysokości szczytów Gór Izerskich i Karkonoszy Adolf Traugott Gersdorf, właściciel Pobiednej na zach. od Świeradowa. W 1772 publikuje on pierwszą swoją tabelę z wysokościami wielu szczytów względem poziomu morza, wyrażając je w stopach paryskich. Po przeliczeniu na metry wys. Śnieżki wynosi tu 1599,2 m. W 1796 skorygował to na 1605,5 m. Pomiary te należycie ocenił inny wielki uczony niemiecki Aleksander Humboldt i włączył je do swego wielkiego dzieła geograficznego w r. 1807.”

(Witold Papierniak – „Historia turystyki w Sudetach” )

Moje pomiary przy użyciu GPS-u były różne, przy Obserwatorium – 1602 n.p.m (oficjalna wysokość Śnieżki) a przy Kaplicy 1605 n.p.m. czyli tyle ile możemy odczytać na starych kartkach pocztowych z początków XXw.

foto - Na szczycie Śnieżki 8/2011

Nie wiem dlaczego, ale widok ze Śnieżki jest podobny do tego niesamowitego tańca

https://www.youtube.com/watch?v=w8EXDtoGfrs



https://www.youtube.com/watch?v=lqATZ-934N8