(0)
Położenie
Ul.Krakowskie Przedmieście przebiega od ul.Kopernika do pl.Zamkowego.
Zobacz na mapie
Pochodzenie nazwy
Nazwa ulicy pochodzi z czasów, kiedy lokalna droga łącząca Warszawę z Czerskiem stała się ważnym traktem prowadzącym na południe Polski do Krakowa, do siedziby królewskiej. Wcześniej drogę tę nazywano Czerskie Przedmieście. Oficjalnie nazwę nadano ulicy dopiero w 1865r.
Nieco historii
W wiekach średnich Krakowskie Przedmieście było traktem komunikacyjnym prowadzącym z Warszawy na południe Polski. W swojej historii miało kilka nazw: Czerskie Przedmieście (nazwa pochodzi od siedziby książąt mazowieckich, którą był zamek w Czersku), Rynek Bernardyński (od położonego tuż przy bramie wjazdowej klasztoru zakonu bernardynów), Rynek Przedmiejski (ze względu na obszerny plac postojowy przed bramą wjazdową do miasta), Bykowiec lub Droga ku Świętemu Krzyżowi (od wezwania kościoła, który wybudowano przy drodze prowadzacej na południe Polski), Za Bożą Męką, Szerokie Krakowskie Przedmieście (w części północnej) i Wąskie Krakowskie Przedmieście (w części południowej). Od stuleci jest to jedna z głównych arterii komunikacyjnych Warszawy, przy której stawiano reprezentacyjne siedziby najważniejszych i najbogatszych osób w państwie, a przede wszystkim jest to miejsce ważnych dla historii Polski wydarzeń. W końcu XIV w. przed bramą wjazdowa do miasta był plac postojowy otoczony drewnianymi domami. Tutaj wozy z zaopatrzeniem czekały na wjazd. W 1402r. książę Janusz Starszy nadał warszawskim kanonikom 12 ogrodów leżących poza murami miasta, dając początek przyszłej jurydyce Dziekania (był to teren za ul. Bednarską i przy ul. Trębackiej sięgając aż do Wierzbowej). Ulica rozwidlała się przy figurze Matki Boskiej Passawskiej tworząc dwi odnogi wschodnią i zachodnią. Ta część zabudowana była budynkami z jatkami mięsnymi. Uliczka dzieląca ten blok zabudowy nazywała się Rzeźnicza. Folwark i grunty książąt mazowieckich znajdowały się na terenie dziasiejszego Uniwersytetu. Niedaleko, bo po przeciwnej stronie drogi postawiono drewnianą kaplicę, która z czasem została przekształcona w murowany kościół pod wezwaniem św. Krzyża. Wzdłuż drogi swoje grunty mieli zamożni kupcy oraz rzemieślnicy obsługujący. Od połowy XVw. bogata szlachta i magnaci zaczęłi wykupywać grunty mieszczan i budować swoje dwory. W 1522 Anna Wazówna (córka Zygmunta III) wybudowała dwór, który później Władysław IV przerobił na pałac (pałac Kazimierzowski). Wkrótce pojawiły się następne pałace (np. Kazanowskich, Koniecpolskich). Oprócz szlacheckich siedzib pojawiły się tu i klasztory (bernardynów, karmelitów, wizytek oraz misjonarzy). Utworzyły one wraz ze świecką zabudową zespół urbanistyczny z wyjatkowym klimatem i ładem estetycznym. W XVII w. wybrukowano jezdnię i uporzątkowano pobocza, tak by mogły jeździć tędy powozy i karety. W nastepnych stuleciach postawiono nowe budynki, które szybko wrosły w krajobraz tego szlaku komunikacyjnego. W XIXw., na skutek gwałtownego rozwoju przemysłu, a co się z tym wiąże wzrostu zamożności wielu przedsiębiorców, zaczęły pojawiać się bardzo charakterystyczne dla tej ulicy budynki: pierwszy w Warszawie dom towarowy (w kamienicy Roeslera i Hurtiga), gmach Towarzystwa Dobroczynnności, pawilony Uniwersytetu Warszawskiego, pałac Staszica, pałac Uruskich, Hotel Europejski, Resursa Kupiecka, pomnik M. Kopernika, Hotel Bristol i wiele innych. Od 1865r. była to trasa omnibusu szynowego, który dał początek zbiorowej komunikacji miejskiej w Warszawie. Krakowskie Przedmieście było świadkiem wielu historycznych wydarzeń m. in.: hołdów lennych (1578-1764), wjazdów triumfalnych (Jan III Sobieski po Wiktorii Wiedeńskiej), manifestacji patriotycznych (czarna procesja 1789, insurekcja warszawska 1794, demonstracje studentów w marcu 1968), pogrzebów (pogrzeb Pięciu Poległych-1861, pogrzeb Stefana Żeromskiego-1925, pogrzeb Marszałka Józefa Piłsudskiego-1935 oraz pogrzeb kardynała Stefana Wyszyńskiego-1981) oraz odsłonięcia pomników (A. Mickiewicza-1898, Mikołaja Kopernika-1828). We wrześniu 1939r. wiele domów zostało zniszczonych. W trakcie okupacji hitlerowskiej na Krakowskim Przedmieściu miały miejsce akcje dywersyjne: zdjęcie z cokołu pomnika M. Kopernika tablicy z napisami niemieckimi, nadawanie przez głośniki Mazurka Dąbrowskiego, składanie kwiatów pod pomnikami A. Mickiewicza i M. Kopernika. W trakcie powstania warszawskiego toczyły się tu ciężkie walki o kościół św. Krzyża oraz o pałac Zamoyskich. Większość zabudowy Krakowskiego Przedmieścia w czasie okupacji uległa zniszczeniu. W 1948r. rozpoczeto rekonstrukcję zabytkowej zabudowy. Odbudowane pałace przeznaczano na siedziby instytucji państwowych (np.: Kancelaria Prezydenta RP, Ministerstwo kultury, Uniwersytet Warszawski, Polska Akademia Nauk), a kamienice na domy mieszkalne. Odtworzono zniszczone pomniki (Adama Mickiewicza, Ks. Józefa Poniatowskiego, Mikołaja Kopernika) oraz podniesiono z ruin zabytki architektury sakralnej. Z czasem postawiono nowe pomniki: Bolesława Prusa w 1977r. i kardynała Wyszyńskiego w 1987r. Przez ostatnie dwa lata prowadzono gruntowny remont ulicy: wymieniono instalacje podziemne, przebudowano jezdnię i chodniki dla pieszych, a na skwerze Hoovera wybudowano nowe pawilony, z przeznaczeniem na kawiarnię, restaurację i galerię. Krakowskie Przedmieście dzięki tej ostatniej przebudowie stało się jedną z najładniejszych ulic Warszawy. https://www.srodmiescie.warszawa.pl/cms/prt/view/ulice-wyszukiwarka/str/6.html
dodane na fotoforum:
