Foto 1.
Sartowice (woj. kuj.–pom.) przez wieki należały do okolicznych rodzin szlacheckich - Czapskich, Bąkowskich i Potockich. Potem majątek przeszedł na własność pruskiej rodziny von Schwanenfeldów. Ostatnimi właścicielami Sartowic była rodzina von Schwerin. Po zakończeniu II wojny światowej cały dawny majątek w Sartowicach przejął Skarb Państwa Polskiego. W latach 1945-1947 w pałacu (zdj.) funkcjonował dom wypoczynkowy dla funkcjonariuszy SB, a później w latach 1947-1990 prowadził działalność Zakład Rolny należący do PGR. W pałacowych komnatach urządzono wówczas biura oraz mieszkania dla pracowników, a reprezentacyjny salon przeznaczono na Klub Rolnika. Od 2003 roku zespół pałacowo-parkowy w Sartowicach należy do jednej z okolicznych firm. Nowi właściciele mają ambitne plany stworzenia tu centrum hotelowo-wypoczynkowego z basenem. Niestety tempo prac nie jest zadawalające, a opuszczony pałac z dziurawym i cieknącym dachem jest widmem dawnej rezydencji ziemiańskiej i w niczym nie przypomina świetności, która trwała tu niemal dwa stulecia.