Pierwszy, tymczasowy kościół wybudowali w połowie XIII wieku. Następny, konsekrowany w 1303 roku, zachował się do dnia dzisiejszego i jest jednym z najcenniejszych zabytków architektury na Śląsku. Podobnie jak wszystkie kościoły cysterskie, rudzka świątynia oddana została wstawiennictwu Matce Bożej Wniebowziętej.
Świątynia została wybudowana w stylu gotyckim, na planie krzyża łacińskiego. Bez wieży, orientowana, trójnawowa o przęsłach nakrytych sklepieniami krzyżowo-żebrowymi. Gruntowną przebudowę kościoła przeprowadzono w XVII wieku, m.in. dobudowano zakrystię. W latach 1723-1726 dobudowano przy południowym ramieniu kaplicę z kryptą ku czci NMP. Przy końcu prac budowlanych doszło do groźnego pożaru. W trakcie odbudowy zmieniono frontową elewację kościoła poprzez połączenie z nowowybudowaną wieżą. Ściany pokryto bogatą sztukaterią, a całemu wnętrzu nadano wystrój barokowy. Ponownie kościół spłonął w roku 1945. Po II wojnie światowej został odrestaurowany. Zdecydowano wtedy o regotyzacji - przywróceniu pierwotnego, gotyckiego wyglądu świątyni. Biskup gliwicki Jan Wieczorek w 1995 roku podniósł kościół p.w. Wniebowzięcia NMP w Rudach do rangi diecezjalnego sanktuarium Matki Boskiej Rudzkiej.https://dziedzictwo.ekai.pl/@@rudy_raciborskie_zespol_pocysterski