Lubowniański zamek

Dominantą miasta jest bez wątpliwości ZAMEK LUBOWNIA, zbudowany na początku XIV wieku. Do jego najstarszej historii zapisali się czlonkowie znanych węgierskich szlacheckich rodów- Omodejów i Drugethów. Pod koniec XIV wieku na zamku gościli królewna Maria i Zygmunt Luksemburski. Najważniejsze wydarzenie w dziejach zamku miało miejsce w roku 1412, kiedy władcy Węgier i Polski podpisali traktat o pokoju. W tym samym roku węgierski król Zygmunt Luksemburski przekazał polskiemu władcy Władyslawowi II Jagiellońskiemu w zastaw za 37 000 kop praskich groszy, Lubowniański Zamek i 16 spiskich miast. W latach 1412- 1769 zamieszkiwali na zamku polscy starostowie, zarządzający darowanymi ziemiami Spisza. Do najznakomitszych starostów należeli członkowie polskich szlacheckich rodow- Kmitowscy i Lubomirscy. W czasie zarządzania zamkiem przez Polakow, odwiedzili go zacni polscy władcy: Władyslaw II Jagiełło, Jan Albert, Jan Kazimierz, a takze Jan III Sobieski. W latach 1655- 1661 na zamku były przechowywane polskie klejnoty koronne.
Zmiana pozycji zamku po roku 1412 wyraźnie odbiła się na architekturze. W XV wieku dominująca częścią zamku była główna wieża z gotyckim pałacem. W roku 1553 doszło na zamku do wielkiego pożaru. Polski król Zygmunt August nakazał jego odbudowę, podczas której zmienił się na wieką renesansowa twierdzę. Na najbardziej niedostępnym miejscu zamku, zostalo wybudowane według projektu Jana Frankensteina renesansowy pałac. Włoski architekt Anton Italicus zbudował w tym czasie najnowocześniejszy zachodni bastion. Dalsza wielka przebudowa zamku pod okiem wiedeńskiego architekta Pochsbergera miała miejsce w połowie XVII wieku za czasów Stanisława Lubomirskiego. Wybudowana zostala nowa brama wstępu, wschodni bastion, wczesnobarokowy pałac i kaplica. Zamek przebudowywano jeszcze w XVIII wieku pod okiem włoskiego architekta Francesco Placidiho.
W roku 1772 za panowania Marii Teresy skończyly się polskie rządy nad częścią ziem Spisza, Lubowniański Zamek stracil swoje dotychczasowe znaczenie. Na poczatku XIX wieku zostal przekazany do rąk węgierskiego szlachcica Juraja Felixa Raisza, od roku 1883 stal się majątkiem polskiego szlacheckiego rodu Zamojskich. Ostatnim prywatnym wlaścicielem zamku ( do roku 1945) był Jan Zamojski, którego żona Izabela de Bourbon pochodziła z hiszpańskiego królewskiego rodu.
Do najcenniejszych objektów zamku należy główna wieża, po odbudowie dostępna rownież dla odwiedzających od roku 2003. W barokowym pałacu prezentowany jest charakterystyczny dla tego wieku wystrój wnętrz, a w wysokim bastionie ekspozycja Zamojskich. zwiedzanie zamku trwa 80 minut. Można ją odbyć z przewodnikiem albo indywidualnie z informacyjną ulotką.