Krasnogruda

Andrzej Franaszek w biografii poety pisze tak:

…...W okresie międzywojennym gospodarowały tu Gabriela Lipska, zwana Elą, i Janina Niementowska, nazywana Niną – siostry cioteczne matki poety. Dochody z ziemi były niewielkie i nie starczały na utrzymanie, dlatego latem we dworze ciotki prowadziły coś na kształt pensjonatu. Ich gośćmi byli przede wszystkim przedstawiciele warszawskiej inteligencji. To Ela zajmowała się letnikami – organizowała dla nich wieczorki taneczne czy gry w karty. Miłosz nieraz przyjeżdżał tu na wakacje, najpierw jako uczeń wileńskiego gimnazjum, a potem jako student prawa. Czas upływał mu na spacerach po lesie, poznawaniu przyrody, pływaniu kajakiem. Mały Czesław przechadzał po rodzinnej posiadłości z dubeltówką /twierdził, że miała mu służyć do polowania na kaczki, ale nikt go nigdy z upolowaną zwierzyną nie widział/.

Poeta w jednym z wywiadów wspominał: „Kiedy byłem nastolatkiem, byłem strasznie nieszczęśliwy i okropnie nieśmiały, i okropnie udręczony. Udręczony moją nieśmiałością tak straszną, że znalezienie się dla mnie w Krasnogrudzie było męką i torturą, bo tu już były towarzyskie konwenanse. A ja tego zupełnie nie znałem. Ja nie wiedziałem, co zrobić z rękami. Ja nie umiałem tego wszystkiego”.

…...To w Krasnogrudzie rozegrał się miłosny dramat z udziałem młodego Miłosza. Były to w wakacje roku 1926 albo 1927. Wśród gości przebywających w dworku brylowała rudowłosa pani Irena. Przyjechała bez męża, uczyła tanga onieśmielonego Czesia, poruszała się przy tym „z uśmieszkiem dojrzałej kobiety / Wtajemniczającej młodego mężczyznę”. No i zakochał się w niej z młodzieńczą żarliwością. I stąd jego dramat, gdy przypadkiem zobaczył, że wybrała innego, nieco starszego, warszawiaka. Mimo że do niczego między nimi nie doszło, Czesław poczuł się zdradzony. Po wypiciu szklanki wódki w pokoju na strychu postanowił zabawić się w rosyjską ruletkę. Załadował kilka naboi, zakręcił bębenkiem, przyłożył lufę do skroni, nacisnął spust i… nic się nie stało....

Po latach Miłosz mówił o tym bardzo lakonicznie: „Jakiś dramat miłosny przeżyłem, chciałem się zastrzelić.….. Jakieś wielkie samotności, wielkie udręki …..... Zresztą Krasnogruda jest dla mnie miejscem bardzo wielu sprzecznych przeżyć.

Przychodzi okupacja niemiecka. Dwór staje się punktem przerzutowym polskich oficerów na zachód. Niemcy odbierają majątek, a Władysława Lipskiego z 15 letnim synem Zygmuntem wywożą do obozu koncentracyjnego w Sachsenchausen, gdzie Zygmunt umiera. Władysław Lipski przeżył wojnę. Gabriela i Janina uniknęły aresztowania, okupację przetrwały w Warszawie.

Po wojnie Krasnogrudę objęła reforma rolna – część gruntów rozparcelowano, resztę przejęło państwo, dworek przejmuje Okręgowy Zarząd Lasów Państwowych, mieszkają tam pracownicy nadleśnictwa. W 2002 roku Nadleśnictwo zgodnie z wolą Czesława i Andrzeja Miłoszów oraz Janiny i Andrzeja Jurewiczów – ostatnich spadkobierców Krasnogrudy przekazuje Fundacji Pogranicze w długoletnią dzierżawę dwór z otaczającym go 10 hektarowym parkiem by stworzyć tam Dom Spotkań Ośrodka Integracji Europejskiej . Przez kolejne kilka lat nic się nie dzieje, opuszczony dwór niszczeje. Dopiero w lipcu 2005 roku Krzysztof Czyżewski, szef \\\\\\\"Pogranicza\\\\\\\", przedstawił projekt Międzynarodowego Centrum Dialogu w Krasnogrudzie, które w roku 2011 otwiera prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, Bronisław Komorowski. W dworze mieści się muzeum Miłosza, biblioteka, sale konferencyjne i wystawowe. W budynkach dworskich znalazł miejsce dom wydawniczy Pogranicza i drukarnia. Powstają pracownie artystyczne.

Korzystałem: Miłosz. Biografia - Andrzej Franaszek. net

https://www.garnek.pl/vinga