Białystok

W 1758 roku z inicjatywy Jana Klemensa Branickiego na rogatkach miasta wybudowano barokową przydrożną kapliczkę. Wzgórze Marii Magdaleny na którym stoi kapliczka dziś to ścisłe centrum miasta. Świątynia miała kształt niewielkiej rotundy, którą przykrywał dach z jedną kopułą. Jest najstarszą zachowaną w Białymstoku cerkiewką. Z materiałów archiwalnych soboru św. Mikołaja wynika, że w 1861 roku (po gruntownym remoncie) kaplicę adoptowano na potrzeby Cerkwi prawosławnej. W 1865 roku władze carskie przekazały świątynię na własność parafii św. Mikołaja. Po powstaniu styczniowym, w tymże 1865 roku, cerkiewkę przebudowano. Do rotundy dołączono dwa prostokątne aneksy, a sygnaturkę zwieńczono cebulastą kopułką. W 1806 roku wokół kapliczki powstaje cmentarz.
Do powstania cmentarza na wzgórzu Magdalenki przyczyniła się wojna pruska i pokój w Tylży. Na mocy traktatu białostocki okręg został częścią Imperium Aleksandra I. Po 1807 roku przybyło do Białegostoku wielu carskich wojskowych i rosyjskich urzędników. Ich ciała w większości chować zaczęto właśnie wokół kaplicy. Wymogi sanitarne przesądziły jednak o zamknięciu cmentarz już w 1882 roku. Likwidacja cmentarza nastąpiła po II wojnie światowej. W 1958 roku cmentarny grunt przejął Skarb Państwa. Urząd do spraw Wyznań w Warszawie rozstrzygnął tym sposobem spór o konfliktowy teren między parafią rzymskokatolicką i prawosławną . W latach 1970-73 cmentarz na wzgórzu Marii Magdaleny zburzono Ekshumowane szczątki oraz większą część nagrobków przewieziono na cmentarz na Wygodzie. W pobliżu kaplicy pozostało zaledwie kilka płyt i pomników. Na zboczach Magdalenki zbudowano amfiteatr z parkiem.


https://www.garnek.pl/vinga