Podlasie - Zawyki

Zawyki, zwane w XVI wieku Zawojkami /pewnie od meandrującej w pobliżu Narwi/, były jedną z największych wsi w okolicach Suraża. Historia wsi sięga przynajmniej II połowy XV wieku, a pierwsza wzmianka pisemna pochodzi z roku 1558.
Obecny wydłużony kształt wsi powstał w wyniku pomiary włócznej z roku 1562. Wieś uzyskała 30 włók ziemi, a w roku 1577 posiada trzy karczmy i młyn z pięcioma kołami. W tamtym czasie Zawyki są zamieszkiwane głównie przez prawosławną ludność ruską stanu chłopskiego, a po roku 1596 unicką. W połowie XVIII w. na potrzeby tej ludności Ignacy Karniewski, generał wojsk koronnych, ufundował we wsi istniejącą do dziś drewnianą kaplicę pw. Imienia Najświętszej Marii Panny, materiał do jej budowy pozyskano z rozbiórki XVI-wiecznej cerkwi w Bacieczkach /dziś dzielnica Białegostoku/. Obok niej znajduje się kapliczka z cudownym źródełkiem, pochodząca z tego samego stulecia. W 1790 roku wieś liczyła 51 domów
W XIX wieku kaplica została przejęta przez cerkiew prawosławną. W1863 roku dochodzi do tragicznych wydarzeń związanych z powstaniem styczniowym, kiedy to powstańcy powiesili ówczesnego popa suraskiego, Konstantyna Prokopowicza. Został on pochowany na wiejskim cmentarzu przy kaplicy w Zawykach. Nagrobek w okresie dwudziestolecia międzywojennego przeniesiono na białostocki cmentarz prawosławny, gdzie znajduje się do dziś. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę, w 1919 roku kaplica została przekazana kościołowi rzymskokatolickiemu.

https://www.garnek.pl/vinga