(7)
„Prezes tu często wygłaszał swoje przemówienia. Wtedy ludzi ściągała ciekawość. Przychodzili posłuchać, jak Prezes opowiada o planach na przyszłość, o następnych transportach żywności, o czekającej ich pracy. Tych, którzy byli tu dzisiaj, nie przyciągnęła ciekawość. Ciekawość by nie wystarczyła, żeby wyciągnąć ich z kolejek po przydział kartofli i zmusić, żeby poszli aż na plac strażacki. Nikt nie przyszedł tu po nowiny, ludzie przyszli tu wysłuchać wyroku, jaki miał na nich zostać wydany - wyroku śmierci. Ojcowie i matki przyszli, by usłyszeć, jaki wyrok wydano na ich dzieci. Starcy ściągnęli tu ostatkiem sił, żeby usłyszeć , co los ma dla nich w zanadrzu. Ze spuszczonymi głowami, twarzami wykrzywionymi żalem, z zapuchniętymi oczami i gardłami ściśniętymi płaczem, wszyscy ci ludzie zebrani na placu – półtoratysięczna gromada – byli jak miasto, społeczeństwo w swojej ostatniej godzinie; oczekujące na swego Prezesa …i swoją zagładę.” Józef Zelkowicz, (W tamte koszmarne dni, 1942)
Właśnie na tle tego domu (Zachodnia14) przemawiał we wrześniu 1942 roku Chaim Mordechaj Rumkowski (Przełożony Starszeństwa Żydów w getcie Litzmannstadt – w skrócie Prezes) i wzywał swoich braci , by oddali dzieci.
W ciągu 8 dni od 5 do 12 września w trakcie tzw. \\\\\\\\\\\\\\\"wielkiej szpery\\\\\\\\\\\\\\\", Niemcy wywieźli z getta do ośrodka zagłady w Chełmnie nad Nerem 15.681 osób, przede wszystkim dzieci do 10. roku życia, starców i chorych, przekształcając getto w obóz pracy.
nemo50 2015-01-30
Byłem w Chełmnie nad Nerem, smutne miejsce :) .
czes59 2015-01-30
To wszystko jest takie wstrząsające. W czasie uroczystości na terenie byłego obozu Auschwitz, bardzo sie wzruszyłem, gdy mówili ocaleni. My jesteśmy z pokolenia w którym te wojenne wydarzenie jeszcze tkwią, mimo że urodziliśmy się po wojnie. Wiele o wojnie wysłuchałem w rodzinie, od znajomych i zawsze wiele czytałem.
elap6 2015-01-30
Okropna historia wiąże się z tym miejscem.....trzeba o tym pamiętać i przekazywać młodym ludziom.
wydra73 2015-01-30
Rumkowski to tragiczna i kontrowersyjna postać. W jego sytuacji żaden wybór nie mógł być dobrym :zaprotestować samobójstwem ,jak Czerniaków, czy ulegać żądaniom ,aby jak najliczniejszą grupę ocalić.
Fakt,łódzkie getto przeżyło najwięcej ludzi ,ale..
jadpaw5 2015-01-31
Na tym domu od strony Lutomierskiej jest zawieszona tablica. Od strony zachodniej dom wygląda zupełnie inaczej. Jeszcze tej jesieni fotografowałam tu czerwieniejące sumaki.
orioli 2015-01-31
Wstrząsający był los tych ludzi, a wybory, przed którymi stanęli jak z antycznej tragedii.
wydra73 2015-01-31
A propos jelenia -żebraka .
re. Nie można uznać .Bardziej gospodarza terenu ,ale on skądinąd ma olbrzymie zasługi ;przez lata nagromadził ogromny zbiór starych maszyn ,narzędzi ,rozmaitych przedmiotów ,zdjęć ,boryka się z trudnościami finansowymi ,bo utrzymanie skansenu jest kosztowne a dotacji nie otrzymuje. Jedyną skazą na jego działalności jest właśnie trzymanie w niewoli rozmaitych zwierząt ,którym nie jest w stanie zapewnić właściwych warunków . Przykry temat ;nie wiem na jakiej zasadzie to ZOO działa i wolę go nie odwiedzać.
agus63 2015-01-31
Słów brak. Ostatnio oglądałam film o wyzwoleniu obozu Bergen-Belsen. TV bardzo rzadko oglądam, prawie wcale. Ten film zrobił na mnie tak ogromne wrażenie, że ciągle nie mogę się pozbierać. I pewnie nigdy to nie nastąpi. Byłam oczywiście w Oświęcimiu, Brzezince i Gross-Rosen (gdzie zginął mój dziadek) ale te obrazy, które nagrali angielscy oficerowie będę do końca życia mieć przed oczyma... A mimo to, uwierzyć nie potrafię, że ludzie ludzie zgotowali ten los...
wojci52 2015-01-31
Rumkowski to tragiczna i kontrowersyjna postać. - Re wydra73: Gruntownie ten temat omawia Monika Polit w książce "M. Ch. Rumkowski Prawda i Zmyślenia" ze znamiennym podtytułem: " Moja żydowska dusza nie obawia się dnia sądu" - to cytat z M.Ch.R. Mnie przekonała!
Znamienne, że wielu członków Zarządu getta przeżyło , włącznie z tak prominentnymi jak Jakubowicz, Praszkier, Klinger, Dora Fuks uratowani przez Bibowa. Dlaczego tylko Rumkowskiego skazał Bibow wraz z rodziną na śmierć? Może nie był jednak aż tak spolegliwy jak tamci?
