Mówi się, że pomnik Dekalogu stanął na miejscu gdzie niegdyś znajdowała się synagoga Alte Szil - widzimy ją na banerze z lewej strony. W rzeczywistości synagoga stała jeszcze za wieżowcem,widocznym na zdjęciu, zwrócona do niego frontem, skośnie do kierunku w którym patrzymy. Pierwotna budowla powstała w latach 1858 - 1871 wg. planów Jana Karola Mertschinga. Nawiązywała wyglądem do budowli orientalnych. Tak opisuje ją sam Mertsching: Bóżnica ta wedle załączonego rysunku ma być Masiv murowana z cegły palonej na wapno o parterze i dwóch chórach dla kobiet, blachą żelazną kryta, długa stóp Ross 104 i 1/4, szeroka stóp 76, wysoka od cokołu do wierzchu gzymsu stóp 42. Jeśli ktoś chce przeliczyć, stopa rosyjska = 30,48 cm. Rysunek się nie zachował, znamy ją z rysunku inwentaryzacyjnego Adolfa Zeligsona z 1894 roku, kiedy to przystąpiono do jej przebudowy. Ortodoksi pragnęli podnieść rangę swojej bóżnicy, która podupadła po oddaniu do użytku synagogi "postępowej" przy Promenadzie (dziś Kościuszki). Po przebudowie synagoga gminna przy Wolborskiej, nazywana "Starą", tworząca serce dzielnicy żydowskiej, stała się jej ozdobą. Szczególnym jej walorem była barwna 'mauretańska' szata architektoniczna. Tę synagogę możemy już podziwiać na zachowanych fotografiach. Większość fotografii przedstawia ją jednak już po jej podpaleniu przez Niemców w listopadzie 1939 r. i ostatecznie rozebrana w 1940 r.
W miejscu zaś gdzie stoi pomnik przebiegał nieistniejący dziś początek ulicy Piłsudskiego (dziś Wschodniej), gdzie odbywały się tłumne targi, powszechnie nazywane "Szacher Markt" gdzie handlowano kradzionymi bądź przerabianymi starymi rzeczami.
Stare zdjęcia tego miejsca: https://fotopolska.eu/Lodz/b28370,Synagoga_Alte_Szil.html?f=245492-foto
wydra73 2016-11-07
Masiw piękna była ,poważna ,taka ciężko -mauretańska.
Nie ma o co zapytać -już znalazłam "stóp Ross" a za moment wyjaśniasz.
Pamiętam ten plac i pomnik. Dobrze wygląda nawet z daleka.
tanna 2016-11-07
Pięknie się prezentuje, wśród tego blokowiska.Interesująca jest ta stronka,którą dodałeś.Bardzo ciekawe stare zdjęcia, a sama Synagoga wspaniała.Następna ciekawostka z Twojego Miasta.
halka 2016-11-07
Nie wiem czy wiesz,że Pomnik Dekalogu stanął w Łodzi dzięki kanadyjskiej fundacji "Karta z Dziejów".
wojci52 2016-11-07
Re Halka: wiem, że budowę sfinansowała Fundacja Karta z Dziejów. Nie wiedziałem, że jest kanadyjska! Pewnie założona przez Żydów kanadyjskich.
styna48 2016-11-07
Jaka wspaniała historia, ile się można u Ciebie dowiedzieć . Te stare zdjęcia super. Plac dzisiaj też do mnie przemawia.