S U P R A Ś L woj. podlaskie

Historia Monasteru Supraskiego


Początki monasteru supraskiego sięgają XV w. W 1498r. wojewoda nowogródzki i marszałek Wielkiego KsięstwaWidok Monasteru od rzeki Supraśl Litewskiego Aleksander Chodkiewicz wraz z arcybiskupem smoleńskim Józefem Sołtanem założyli klasztor w Gródku nieopodal późniejszego Supraśla. Jednak świeckie życie skupione wokół istniejącego tam zamku przeszkadzało duchowemu skupieniu mnichów, dlatego też w dwa lata później przenieśli się na uroczysko Suchy Hrud, co dało początek Ławrze Supraskiej. Akt erekcyjny został potwierdzony przez króla Aleksandra Jagiellończyka.
W 1501 r. wybudowano pierwszą drewnianą cerkiew p.w. św. Jana Teologa, a w 1503 r. położono kamień węgielny pod budowę obronnej cerkwi Zwiastowania NMP, którą poświęcono w 1510 r. (lub 1511r.). Fundację "ktitorów" potwierdził specjalnym tomosem patriarcha Konstantynopola Joachim. W dziejach monasteru supraskiego XVI stulecie nacechowane było prężnym życiem zakonnym, oraz szerokim rozwojem kulturalnym. W 1557r.Cerkiew Zwiastowania Najświętszej Marii Panny inwentarz biblioteki klasztornej notował już 200 rękopiśmiennych i drukowanych ksiąg. Monaster utrzymywał także bliskie kontakty z duchowymi ośrodkami na Bałkanach, efektem których były między innymi bizantyjskie freski upiększające wnętrze głównej cerkwi Zwiastowania NMP.
Monaster supraski był jednym z najaktywniejszych ośrodków myśli religijnej w XVI w. i w swym znaczeniu drugim, po Kijowsko-Pieczerskiej Ławrze, ośrodkiem zakonnym Kościoła Prawosławnego na ziemiach Wielkiego Księstwa Litewskiego. Wyrazem stale rosnącej pozycji monasteru było nadanie ihumenowi Sergiuszowi Kimbarowi (1532-1565r.) tytułu archimandryty, a następnie archimandrycie Tymoteuszowi (1575-1590r.) mitry, przez odwiedzającego monaster w 1582r. patriarchę serbskiego i bułgarskiego Gabriela.
Na soborze brzeskim w 1596 r. przełożony monasteru Hilarion (Masalski) przeciwstawił się zawartemu przez część hierarchii aktowi unijnemu z Kościołem Rzymskokatolickim. Jednakże naciski ze strony króla Zygmunta III, a także unickiego metropolity kijowskiego Hipacego Pocieja, spowodowały to, że archimandrytę Hilariona wygnano na banicję, a Ławra zmuszona była do przejścia na unię.

Nieistniejący ikonostas Cerkwi Zwiastowania Najświętszej Marii PannyW okresie unijnym (1614-1839r.) przebudowano większość budynków, w głównej świątyni klasztornej wykonano nowy barokowy ikonostas. Niestety w tym samym czasie zgodnie z duchem epoki część słynnych supraskich fresków, do wysokości okien została zakryta rzeźbioną tabulaturą, a wyższe partie pobielono wapnem. W drugiej połowie XVII w. powstała w monasterze oficyna drukarska dając klasztorowi znaczne dochody materialne. Po rozbiorach Polski została ona jednak skonfiskowana wraz z posiadłościami klasztornymi przez władze pruskie. Monaster w tym okresie przecierpiał duży regres zarówno materialny jak i duchowy.

dodane na fotoforum:

• zabytki
• Architektura
• Podlasie
• Dodaj wszystko