Ujazd

Ujazd

Zamek Krzyżtopór, czyli największy kalendarz
Wikipedia, krzyztopor.eu, sandomierskie.com | dodane 2008-06-30 (13:33) Zamek Krzyżtopór, czyli największy kalendarz(fot. K.Żelazowski) Ujazd jest starą osadą. W XII wieku należał do opactwa cystersów a w XV wieku do znakomitego rodu Oleśnickich. Klucz dóbr należał wówczas własnością Jana Głowacza z Oleśnicy, brata kardynała Zbigniewa Oleśnickiego, doradcy Władysława II Jagiełły i Władysława III Warneńczyka. W 1619 roku miejscowość otrzymał od ojca Krzysztof Ossoliński, który w latach 1631-1644 wzniósł w Ujeździe wielki zamek w stylu włoskim, na szczycie wzgórza otoczonego z trzech stron głębokimi jarami. Zamek, który nazwany został Krzyżtoporem, nigdy w pełni nie został ukończony.

Nazwa zamku ewoluowała. Krzyż był symbolem wiary i polityki wojewody, topór herbem Ossolińskich. Oba te symbole są umieszczone na bramie wjazdowej do zamku. Sam budowniczy nazywał zamek mianem Krzysztofory, co najprawdopodobniej wywodzi się od źródłosłowu jego imienia.

Według przekazów Krzyżtopór był gigantycznym kalendarzem. Miał cztery baszty reprezentujące cztery pory roku, 12 wielkich sal reprezentujących miesiące, 52 pokoje – tyle ile jest tygodni w roku i 365 okien - tyle ile jest dni w roku. Nad jedną z komnat miał się znajdować szklany dach, nad którym umieszczono zbiornik wodny z egzotycznymi rybami.

Krzyżtopór posiadał własny system wentylacyjny i grzewczy. Układ kanałów wewnątrz budynku powodował, że ciepło i świeże powietrze docierało do poszczególnych pomieszczeń. Dla gospodarczych potrzeb zamku, funkcjonowała instalacja wyciągowa przypominająca windy.

dodane na fotoforum: