Gatunek wieloletniej rośliny z rodziny lotosowatych (Nelumbonaceae). Rośnie dziko w Azji, gdzie występuje w pasie od delty Wołgi po Japonię na północy i w Australii. Rozprzestrzenia się też gdzieniegdzie w innych regionach świata.
Kwiat lotosu jest symbolem odrodzenia i czystości dla hindusów i buddystów. Często Budda jest przedstawiany pośrodku kwiatu tego lotosu.
Jest rośliną jadalną – jada się kłącza, młode liście i owoce (przed spożyciem należy tylko usunąć gorzki zarodek).
W krajach o cieplejszym klimacie jest uprawiany w zbiornikach wodnych jako roślina ozdobna
Z grubego kłącza płożącego się w mule wyrastają duże liście i kwiaty wznoszące się nad powierzchnię wody.
Liście
Młode liście pływają po wodzie, ale starsze wznoszą się nawet do 1,5 m nad jej powierzchnię. Mają kształt tarczowaty i są zagłębione pośrodku. osiągają szerokość 30–90 cm i pokryte są woskiem, którego specyficzna struktura warunkuje istnienie zjawiska zwanego efektem lotosu.
Kwiaty
Pojedyncze, różowe lub białawe o średnicy 12–30 cm, pachnące. Zarówno pręciki (żółte) jak i słupki liczne. Te ostatnie zagłębione są w charakterystycznym dnie kwiatowym. Kwiaty wyrastają zarówno ponad wodę jak i liście.
Owoc
Owalne do 2,5 cm długości zawarte są w brązowym, korkowaciejącym dnie kwiatowym, które rozrasta się do 12 cm średnicy.