Rącznik ( rycynowiec) zawiera dwie niezwykle groźne substancje: rycynę będącą białkiem o silnych właściwościach toksycznych (wszystkie części rośliny zawierają rycynę, ale największe jej stężenie (od 1 do 5%) występuje w nasionach, jako substancja białkowa z grupy lektyn nie miesza się ona z olejami, co umożliwia produkcję nieszkodliwego dla ludzi oleju rycynowego (który nie zawiera rycyny i służy jako środek przeczyszczający) oraz rycyninę będącą organicznym związkiem chemicznym z grupy alkaloidów i trującym alkaloidem pirydynowym pochodną pirydyny.
Już jedno zjedzone nasionko może doprowadzić do śmierci człowieka w ciągu 2 dni. Co ciekawe człowiek jest wyjątkowo uwrażliwiony na rycynę, bo to samo nasienie rącznika zjedzone przez kaczkę zabije ją dopiero po 80 dniach!