BEZ

„Bez z wierszy o wiośnie, o miłości, szczególnie tej pierwszej, i o rozstaniu gdzie służy jako niezastąpiony rym do „łez”, …. nie nazywa się tak jak myślimy i mówimy. To wcale nie bez, lecz l i l a k, po łacinie Syringa…
Prawdziwy natomiast to ten dziki, któremu Linneusz nadał miano Sambucus, rodzaj z rodziny przewiertniowatych, obejmujący około dwudziestu gatunków małych drzew, krzewów lub bylin. Rośnie w całej Europie, w zachodniej Azji, na północnych wybrzeżach Afryki, w Ameryce…
… Bez czarny, pospolity w całej Polsce, kwitnie w maju i w czerwcu białymi, lekko kremowymi, po mocnym nasłonecznieniu żółknącymi kwiatkami, zebranymi w talerzowate baldachy. Owocami jego są kuliste jagody, najpierw ciemnoczerwone, potem, w końcu sierpnia i we wrześniu, czarne i błyszczące…
… W medycynie ludowej wykorzystywany był od wieków i jest również dzisiaj – bez czarny, zwany tez lekarskim. Napar z jego suszonych kwiatów stanowi środek napotny, moczopędny i „czyszczący krew”, gdyż reguluje przepuszczalność naczyń włoskowatych, sprzyja dobrej przemianie materii. Z owoców robiono „powidełka na przeczyszczenie” i - ale to już w celach zgoła nie lekarskich – bardzo smaczną, o pięknym kolorze, nalewkę na spirytusie.
W średniowieczu, gdy wszystko co gotyckie, łącznie z sylwetkami kobiet, uchodziło za piękne, napar z kory czarnego bzu był sekretną herbatką dam poświęcających uwagę nie tylko duszy, ale i tuszy. Obdzierały jesienią korę z dwu- albo trzyletnich gałązek, suszyły, tłukły w moździerzu, potem dwie garście tych okruchów zalewały kwartą zimnej wody i gotowały tak długo, aż pozostała połowa wywaru. Piły pół szklanki, po wieczerzy, przed spaniem. Paskudne to było i „gębę wykrzywiało na ramię”, ale czego się nie robi dla linii…
… Na wschodzie Polski utrzymywała się wiara, że bez… wykopany… skądkolwiek ściąga na swego prześladowcę kurcze rąk i nóg. Nie wolno też było palić bzem w piecu (wierzenie rozpowszechnione w XVII stuleciu na obszarze całej środkowej Europy), bo to przecież wywoływało ognipiór vel ognipiór, parch na głowie i twarzy albo, w najlepszym wypadku, wrzody na plecach u wszystkich, co się przy tym piecu ogrzewali…
… A teraz o lilaku… Może się wydawać dziwne, że tak piękne i pachnące kwiaty nie są oblegane przez pszczoły. Tajemnica kryje się w samym środku kwiatka, w rurce korony – rurka ta jest zbyt długa, aby pszczoła mogła się dostać do nektaru…”

„Gawędy o drzewach” Maria Ziółkowska

https://www.youtube.com/watch?v=HCIc9tezRRA

dodane na fotoforum:

annabru 2010-03-24

Z tych kwiatów robię syrop i smażę je w cieście.

helen7 2010-03-24

Wygląda pięknie i jest pożyteczny...pozdrawiam:)

doka8 2010-03-24

samo zdrowie i pycha !

kazwil 2010-03-24

W Poznaniu nazywają go HYCZKA.
Paskudnie jest jak ma już owoce choć dobre w soku gorzej ,że szpaki je zjadają i niestety zostawiają na samochodach dość nie pożądaną substancję.;)))

mysz44 2010-03-24

bez liku kwiatów na bzie
każdy wygina się ku słońcu
by w końcu dojrzeć
i być zebranym
na napar na przeziębienie
lub inne schorzenie...

ma1ma 2010-03-24

Piękny bez Aguś pokazała,
i ciekawie opisała,
aż w garze zapachniało
i majem powiało...:)))

vesper5 2010-03-24

...cudny i taki pachnącyyyyyyyyyyyy....:)))...dobrej nocy :)

kama77 2010-03-24

Uwielbiam zapach bzów. Miłego wieczorku Agusiu :)

ewka45 2010-03-24

Aguś czy Ty pamiętasz o naszym klubie
tym ,który założyłyśmy w zeszłym roku...
to był klub"bez"....
a dziś u ciebie znów jest bez,,
więc może coś zrobimy...i klub uruchomimy...

wie47 2010-03-24

kocham bez ...zapach mnie powala ...mam chyba ze 4 drzewka ...wow i juz puszczają pędy ...dzięki za więcej info:)...dobrej nocy Aga:)

ewabed 2010-03-24

Kocham bez...Kocham Lilak...a Ciebie Aguś...za tak wiele czego tu nie zdołam i nie wymienię...Jesteś Niezwykłą encyklopedią...Uwielbiam tu zaglądać i nie tylko dlatego...Milutkiego wieczorku Asiu...:)

aam57 2010-03-25

..............witaj......na bez to ja czekam od maja do maja.......dobrej nocki:)

jacek65 2010-03-25

bez i maciejka to są zapachy na które czekam

fiolka4 2010-03-25

Piękny bez i pięknie pachnie ale jeszcze troszkę trza poczekać nim zakwitnie;-))...........życzę miłego i słonecznego dnia.....serdecznie pozdrawiam

relaks 2010-03-25

Witaj Aguś!!!
Znów u Ciebie sporo wiadomości o bzach i lilakach...
Gdyby tak łącznie z tymi informacjami można było przekazywać zapach.. to dopiero byłaby frajda!!!!!
Wolę jednak zapach lalaka - bo bez pachnie bardzo "słodko" ... ale na herbatkę jest super !!!!

ewka45 2010-03-25

Ptaszki już powstawały i zajrzeć mi tu kazały
Tak pięknie śpiewają -życzenia miłego dnia składają
Każą by wysłać życzenia Tobie
Więc posłusznie to robię...
Aguniu cudownego i pogodnego dnia ...
do wieczorka...PA PA