WARSZAWA NAD RANEM:)PLAC KRASIŃSKICH

Pochodzenie nazwy
Krasińscy
Rodzina szlachecka, pochodząca z Krasnego na Mazowszu, herbu Ślepowron.
Ważniejsi przedstawiciele:
JAN DOBROGOST (zm. 1717), referendarz koronny i starosta warszawski; fundator pałacu Krasińskich w Warszawie, wzniesionego w latach 1677-1683, który w 1765, odkupiony przez rząd jako "pałac Rzeczypospolitej", stal się siedzibą ówczesnych urzędów państwowych.
ADAM STANISŁAW (1714-1800), biskup kamieniecki, jeden z twórców konfederacji barskiej; w czasie Sejmu Wielkiego popierał dążenia do naprawy ustroju państwa.
WINCENTY (1789-1858), generał, uczestnik wojen napoleońskich; w latach 1855-1856 zastępca namiestnika Królestwa Polskiego, kolekcjoner; jego zbiory stały się podstawą późniejszej Biblioteki Krasińskich; ojciec poety ZYGMUNTA.
EDWARD (ur. 1874, zm. w obozie w Dachau w czasie II wojny światowej), literat, prezes Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości, członek Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, fundator siedziby biblioteki i muzeum im. Ordynacji Krasińskich przy ul. Okólnik.
źródło: „Słownik patronów ulic Warszawy" pod redakcją S.Ciepłowskiego - Muzeum Historyczne m.st. Warszawy i Wydawnictwo DiG

Nieco historii
Plac ukształtowany w końcu XVIII w. z dawnego dziedzińca pałacu Krasińskich. Pałac wzniesiony przez wojewodę Jana Dobrogosta Krasińskiego w latach 1677-1683 wg projektu znakomitego architekta Tylmana z Gameren należy do najpiękniejszych w Warszawie. Dekorację rzeźbiarską obu elewacji pałacu i od strony placu, i od ogrodu wykonał Andreas Schluter, słynny rzeźbiarz gdański. Dziedziniec pałacowy ogrodzony był od strony Długiej i Świętojerskiej murem z bramami. W 1779 na wprost pałacu wzniesiono gmach Teatru Narodowego i dziedziniec w połowie wybrukowany przemienił się w plac publiczny. W pałacu zakupionym w 1764 przez Rzeczpospolitą mieściły się urzędy-komisje, od których nazwano go pałacem Rzeczypospolitej lub Komisji. Po pożarze w 1782 pałac odbudował arch. Dominik Merlini nadając wnętrzom styl klasycystyczny. W czasach stanisławowskich kilku wybitnych architektów projektowało regulację placu, projektów jednak nie wykonano. W latach 1796-1806 nazwano go placem Kamery od urzędu Kamery Pruskiej w pałacu, a następnie placem Komisji od mieszczącej się w tymże pałacu Komisji Sprawiedliwości. W latach 1809/1810 od placu do Bonifraterskiej przebito ul.Nowiniarską. W 1815 plac otrzymał nazwę Krasińskich. W czasach Królestwa Kongresowego na placu odbywały się targi na wełnę; w związku z tym wystawiono w 1823 dwie żeliwne studnie empirowe (arch. P. Aigner). Między pałacem i Długą w 1786 arch. Stanisław Zawadzki wzniósł klasycystyczny budynek Komory Celnej z portykiem kolumnowym. Od połowy XIX w. aż do 1944 mieściło się tu Archiwum Główne Akt Dawnych. Między pałacem i Komorą wzniesiono w 1838 pałac Badenich (arch. A. Gołoński). W 1833 Teatr Narodowy zamknięto i urządzono w nim składy; rozebrano go ostatecznie w 1884 wznosząc na tym miejscu rząd kamienic zamieszkałych przez ludność żydowską. Od końca XIX w, aż do 1939 pl. Krasińskiech wraz z ul. Miodową był dzielnicą sądową; w 20-leciu międzywojennym w pałacu Badenich mieścił się Sąd Apelacyjny, a w pałacu Krasińskich - Sąd Najwyższy. W 1936 postawiono na placu pomnik Jana Kilińskiego. W 1937 w budynku sądowym odgradzającym plac od Bonifraterskiej przebito arkadę i przeprowadzono pod nią linię tramwajową biegnącą na Żoliborz. W 1939 i 1944 obudowa placu została zniszczona, pałace wypalone, a pomnik Kilińskiego hitlerowcy wywieźli. Po wojnie ok. 1948 przez plac przeprowadzono linię trolejbusową, zamiast skasowanego tramwaju. W 1946 ustawiono ponownie pomnik Kilińskiego przeniesiony w 1959 na Podwale. W 1957 ukończono restaurację kościoła garnizonowego, a w następnym roku pałacu Krasińskich umieszczając w nim Zbiory Specjalne Biblioteki Narodowej. Ruiny pałacu Badenich rozebrano; w odrestaurowanej Komorze Celnej umieszczono w 1965 Bibliotekę Instytutu Sztuki PAN. Mury oficyny sądowej z arkadą rozebrano łącząc pl. Krasińskich z Bonifraterską.
źródło: "Ulice i place Warszawy" - Eugeniusz Szwankowski, Wydawnictwo Naukowe PWN SA https://www.srodmiescie.warszawa.pl/cms/prt/view/ulice-wyszukiwarka/str/158.html

dodane na fotoforum: