Taki dzień.

1 sierpnia 1944 roku.

Wtorek.

Imieniny obchodzą Piotr i Juliana.

Jak na tej "oryginalnej", sfotografowanej przeze mnie kartce z kalendarza ściennego z 1944 roku.
Mam ich 31-cały sierpień 1944 i kilka jeszcze z października(do 5-go) .
O godzinie 7.00 łączniczki alarmowe otrzymują rozkaz Komendanta Głównego AK płk.dypl.Antoniego Chruściela"Montera"-o ustaleniu godziny "W" na 1 sierpnia.
To godzina 17.00.

Mobilizacja trafia na trudności w postaci braku broni,czasu na jej wydobycie i zebranie plutonów.O godzinie "W" wybucha jednak Powstanie Warszawskie ,nazywane początkowo sierpniowym.W niektórych dzielnicach walki powstańcze rozpoczynają się jeszcze przed wyznaczoną godziną"W",a najwcześniej bo już o 14.00-na Żoliborzu.Na Woli i w Śródmieściu przed godziną 16.00.Do walki pierwszego dnia przystępuje około 30.000 żołnierzy Okręgu Warszawskiego AK.Stan uzbrojenia Powstańców przedstawia się wręcz tragicznie:tylko 10% "walczących" ma jakąś broń.

Przeciw sobie mają silny stały garnizon niemiecki w sile około 20 000 w pełni uzbrojonych ludzi,z czego połowę stanowi regularne wojsko.
Sztab Okręgu Warszawskiego AK z płk. "Monterem" zostaje ulokowany w zdobytym dopiero co hotelu "Victoria " przy ulicy Jasnej.Z ważniejszych obiektów najlepiej uzbrojeni Powstańcy zdobywają tylko magazyny żywności i mundurów przy Stawkach,koszary w budynku szkoły św.Kingi przy ulicy Okopowej,Wojskowy Instytut Geograficzny w Al.Jerozolimskich ,gmach Miejskich Zakładów Komunikacyjnych na rogu Świętokrzyskiej i Marszałkowskiej,najwyższy budynek w mieście,którym był Prudential na Placu Napoleona oraz budynek Dyrekcji Kolei u zbiegu Targowej i Wileńskiej na Pradze.
Znaczniejszą przestrzeń udaje się Powstańcom uzyskać jedynie na Starym Mieście.
Powstańcza Warszawa to jednak ciągle kilka odrębnych ognisk walki porozdzielanych siłami niemieckich wojsk.
W rękach niemieckich pozostaje mimo planu ich opanowania-wiele ważnych obiektów:mosty na Wiśle,dworce kolejowe, lotniska i liczne niemieckie obiekty koszarowe.
I pierwsza na rzut oka ,niespodziewana i niewłaściwa reakcja wielu dowódców:
miasto opuszcza nocą kilka tysięcy Powstańców z Żoliborza,Woli,Ochoty i Mokotowa by schronić się i wyczekać w pobliskich lasach.
A to przez brak uzbrojenia i brak łączności z sztabem AK.

Ci dowódcy ,którzy podjęli tak dramatyczną wtedy decyzję,ratowali tym jedynym już dostępnym sposobem życie swoich żołnierzy,bo w sztabie AK nie zadbano należycie wcześniej o podstawowy kanon działań wojska.
Łączności dowodzenia.
Kto z Was zna ten właśnie ten tak tragiczny dla skutków pierwszego dnia epizod?
Stąd w dalszych działaniach dowództwo AK sięgnęło po" inne narzędzie",czyli ....posłużyło się dziećmi,najczęściej -harcerzami-do utrzymania łączności między walczącymi dzielnicami.
Wczoraj odsłonięto na cmentarzu wśród innych Powstańców wyrzeźbiony w białym marmurze pomnik 11 letniego Wojciecha Zalewskiego(ps.Orzeł Biały"). Biegł z meldunkiem do dowódcy, gdy trafiła go kula niemieckiego snajpera.
Pomnik przedstawia ciało zabitego chłopca przelewającego się przez ramiona niosącego Go dorosłego innego Powstańca.....
On potrafił przed śmiercią wyprowadzić spod druzgocącego ataku artylerii grupę okrążonych Powstańców w bezpieczne miejsce znanymi Mu tylko zaułkami i bramami.

Przypominam,że przed 37 laty,odsłonięto pomnik „Małego Powstańca”, przedstawiający blisko 1,5-metrową postać kilkuletniego chłopca w za dużym hełmie, zbyt obszernej panterce, za dużych butach i z przewieszonym przez ramię karabinem, 1 października 1983 r. stanął przy murze obronnym na warszawskim Podwalu.Do dziś mimo swojej wymowy ,wzbudza wśród żyjących dotąd Powstańców silne kontrowersje.
Kto z Was spotkał kiedyś na swojej drodze ten wiersz?

"Czemu tak, dziadku, na nim ubrania wisiały ?

Bo mały.

A czemu hełm na głowie i twarz niespokojna ?

Bo wojna.

I tak mu mama na wojnę iść dała ?

Nie chciała.

A co myślała, jak już poszedł bez zgody ?

Za młody.

Ale wrócił do mamy, na ciastka i dżemy ?

Nie wiemy.

Ech, szkoda, że mnie taka omija przygoda !

Nie szkoda."

Nie będę tłumaczył skąd i dlaczego te kontrowersje..

Według przybliżonych liczb podanych przez dowodzącego garnizonem niemieckim gen.por.lotn.Reinera Stabela,straty w ludziach tego pierwszego dnia Powstania wyniosły 2000 żołnierzy po stronie Powstańców i około 500 po stronie niemieckiej.
A przecież w planach sztabu AK moment zaskoczenia miał być tym czynnikiem,że przewidywane straty miały być w swych proporcjach........odwrotne.
Zwłaszcza pierwszego dnia!

Generał Władysław Anders uważał powstanie warszawskie za kardynalny błąd z politycznego i wojskowego punktu widzenia, a z moralnego za zbrodnię, za którą odpowiedzialność ponosili jego zdaniem dowódca Armii Krajowej gen. Tadeusz Bór-Komorowski i jego sztab.
Jan Nowak-Jeziorański, legendarny kurier z Warszawy oraz jeden z koronnych świadków i uczestników powstania warszawskiego, powtarzał często, że każdy myślący Polak rozpamiętujący dzieje tego tak bohaterskiego, a zarazem tragicznego, naszego ostatniego wielkiego, narodowego zrywu powstańczego jest głęboko rozdarty wewnętrznie.

Taka to historia ,której cząstkę dziś starałem się Wam i tu ,w Garnku w ogromnym skrócie przybliżyć.
Tak więc ,z ogromnym przekonaniem mogę się dołączyć do wypowiadanych na wielu forach oraz w mediach hasła:
Chwała Bohaterom!

Ale większość z Nich zginęła ,więc wciąż wielu z Nas dręczy ta myśl,czy wysyłanie na pewną śmierć bez najmniejszej uzasadnionej kalkulacji na zwycięstwo,to właściwy teraz przekaz dla naszych dzieci i wnuków?
Po to tylko,by zmazać błędy rządu sanacyjnego sprzed września 1939 roku(silni,zwarci gotowi),które doprowadziły do klęski wrześniowej i ucieczki rządu,
po to by na bazie historii dotychczasowych, prawie wszystkich przegranych powstań narodowych ,dokonać próby pokazania innej twarzy dowódców sanacyjnych-kosztem głównie palącej się do walki młodzieży,podjąć decyzję,która miała być przykryciem tamtych wstydliwych dokonań?

By potem nawet do dziś ,głosem historyków nowej także zmiany obarczać Konstantego Rokossowskiego jedynym winnym upadku powstania?

A może ktoś jednak pamięta,że w dniach 16–23.09.1944 r. na Przyczółek Czerniakowski przeprawiono 1254 żołnierzy 3 DP (w tym 147 z 7 pp oraz pododdziałów specjalnych 3 DP), z czego poległo i zaginęło (utonęło w Wiśle i zostało wziętych do niewoli) 961 żołnierzy. ...
W sumie 3 DP straty osiągnęły: 2383 żołnierzy, w tym 1762 zabitych i zaginionych.
To niby kto dowodził Armią i Frontem ,skąd wywodzili się Ci żołnierze co zginęli idąc z pomocą Powstaniu??
Dziś zakazywane są (ustawą)i wymazywane z naszej historii konkretne oddziały,związki taktyczne i związki operacyjne oraz pojedyncze nazwiska tej niewłaściwej armii.
Przecież to byli polscy tułacze z gułagów Syberii,którzy nie zdążyli do armii Andersa.Więc wrócili do kraju z tą armią,bo inne drogi były dla Nich zamknięte.
To co,,jakby wtedy była jakaś czarna dziura?
A likwidacja zapisów pomników historii trwa w najlepsze.To likwidacja po 2015 roku pomników tych żołnierzy,których nie usunięto od 1989 r,żołnierzy koalicji antyhitlerowskiej,w której walczyła także Polska.Zadaję więc pytanie,po której ze stron walczących w II WŚ staje obecna polska polityka historyczna?

To już zupełna schizofrenia.
Pokazuję ten tragiczny splot ambicji,kłamstw i przeinaczeń nawet bez przytaczania tu wielu,kontrowersyjnych innych relacji i opisów uczestników tego wydarzenia.
A jest ich tysiące..
Powstanie Warszawskie tak jak pozostałe,pozostanie tylko powodem do smutnych fanfar i nadawania coraz bardziej topniejącej grupie żyjących uczestników medali i orderów.
Wszystko zapisane we wspomnieniach.

Kto chce,na pewno je odnajdzie.Jak ja.

Według mnie-dziś ten... utwór pasuje do okoliczności.
https://youtu.be/J3xc5H_N8ds

Dziękuję za uwagę.

Maska